Giữa đa số phương thức giáo dục trẻ em trên thế giới mà các mẹ và giáo viên Việt đang biết và áp dụng lúc này , phương pháp giáo dục trẻ mầm non Montessori đang nổi lên như một giải pháp dạy toàn diện nhất cho trẻ từ 0 đến 6 tuổi. Hãy cùng trau dồi những kiến thức cần biết về giải pháp này.
>> Xem thêm: Phương pháp giáo dục Montessori Và STEM – Sự Khác Biệt Là Gì?
Mục lục
Định nghĩa giáo dục mầm non Montessori
Montessori thực tế là giải pháp dạy học được nghiên cứu bởi Maria Montessori – một bác sĩ, tiến sĩ người Ý vào đầu thế kỉ 20. Hiện nay, nguyên lý này đã đi vào thành công và có chứng chỉ trên khắp thế giới . Bên cạnh mô hình dạy học mầm non, Montessori còn được tích hợp vào đa dạng các loại hình trường lớp khác như trường năng khiếu, lớp học đại chúng, trường cho những người bạn nhỏ khuyết tật hay các buổi học kĩ năng ngoại khóa.
Lợi ích phương pháp Montessori mầm non
Học mà chơi, chơi mà học
Đã qua rồi cái thời các em học sinh chỉ ngồi yên nghe giảng, ghi chép , lệ thuộc một cách hoàn toàn vào thầy cô giáo và sách vở, học thuộc lòng và kiểm tra, sau đó nhận khen thưởng hoặc trách phạt. Montessori, cách dạy có nguồn gốc từ nước Ý, hiện đang được sử dụng tại hơn 5.000 điểm chính ở Mỹ và Canada. Giáo dục mầm non Montessori định hướng giáo dục người học bằng sự tự do và trách nhiệm, khuyến khích những người bạn nhỏ phát triển trí tuệ, giúp trí não, tinh thần, thân thể và tính cách của những người bạn nhỏ phát triển mạnh một cách không khô khan .
Tạo cầu nối tri thức
Lứa tuổi từ 3 đến 6 tuổi là thời điểm phát triển tính cách của các người bạn nhỏ . Ở lứa tuổi này, các em chuyển dần từ vô thức sang có ý thức, khả năng ghi nhớ, nhận biết và bộ não dần làm quen. Ngoài ra, sự liên quan giữa đời sống về mặt tinh thần cũng từng bước được tạo nên. Lúc đó , ngôi trường nơi các em tham gia học sẽ góp phần như một chiếc cầu nối ra thế giới bên ngoài, và giáo viên sẽ giữ vai trò là người tư vấn, hỗ trợ các bé nghiên cứu và phát triển thông qua nhiều mô hình giáo dục riêng biệt với từng em.
Montessori mầm non giáo dục kĩ năng sống
giáo trình Montessori bắt đầu xuất hiện tại Việt Nam khi một ít trường mầm non tư thục công bố là nơi tiền đề tạo ra chu trình học này. Các tri thức về Montessori cũng thu hút sự quan tâm của xã hội trên các phương tiện đại chúng, được các bậc phụ huynh chia sẻ tại một số diễn đàn mạng xã hội.
Đây là cách giải quyết được chứng minh là cực kỳ hiệu suất khi đưa vào thực tế giáo dục, giúp khơi nguồn trình độ và năng lực tiềm tàng của trẻ , giúp chúng vươn lên trở thành những cá nhân xuất sắc trong xã hội. Bù lại , cực kỳ nhiều người vẫn còn mơ hồ hoặc chưa thực sự hiểu biết hết về cách thức và tiến trình giáo dục mầm non Montessori.
Khi chương trình học theo mô hình Montessori được thực thi vào trường mầm non với cách trang trí phòng học đẹp đẽ, cho phép các con được thỏa thích khám phá và tự tiến hành xây dựng mô hình chọn lọc của mình. Các bậc phụ huynh và giáo viên cho rằng giáo dục mầm non Montessori đề cao tính tự lập của các con , giúp các người bạn nhỏ nhận biết, hiểu và phát huy sớm hơn so với mọi người cùng trang lứa.
Cùng thời điểm, nhiều công ty dạy học hay các nhà văn hóa thiếu nhi cũng xây dựng các buổi kĩ năng ngoại khóa. Nhiều người lại cho rằng ưu điểm vượt trội của Montessori là thiết lập kĩ năng sống cho trẻ nhỏ để chúng tự chăm sóc bản thân. Nhưng điều này chỉ được thực thi cho các người bạn nhỏ ở độ tuổi nhất định.
Trên thực tiễn, nếu Montessori được thi hành bài bản và đúng cách, hiệu suất của nó sẽ kì diệu hơn rất nhiều người so với sự mong đợi của các bậc mẹ lẫn người nhà . Nó có thể khiến một đứa trẻ bình thường cũng được phát huy hết khả năng tiềm ẩn của mình và trở nên xuất sắc, vượt trội trong số đông. Điều đó cũng đồng nghĩa là , phương thức này yêu cầu sự trang bị xứng đáng về chi phí và nguồn nhân lực.
Các lĩnh vực của giáo dục mầm non Montessori
Phương pháp Montessori sẽ tập trung vào 5 lĩnh vực:
- Nghiên cứu và phát triển một cách tự giác : các con được học những kỹ năng giản đơn là như thắt nút, tự mặc quần áo, tự chuẩn bị một chút thức ăn, nước uống, tự dọn dẹp vệ sinh.
- Giáo dục giác quan: Các bài tập với dụng cụ riêng giúp các người bạn nhỏ cảm nhận xung quanh bằng cả 5 giác quan.
- Nghệ thuật ngôn ngữ: trẻ nhỏ được khuyến khích mô tả , bày tỏ lối suy nghĩ bằng lời, nhận mặt chữ và tô chữ – tiếp cận và chuẩn bị cho việc học đọc, đánh vần, ngữ pháp và kỹ năng viết.
- Toán học và hình học: Những người bạn nhỏ được chạm tay và tiếp xúc trực tiếp với các khối hình học và con số, các phép tính ngắn .
- Các kiến thức về văn hoá: trẻ nhỏ được học về các chủ đề như quốc gia, động vật, thiên nhiên, lịch sử, âm nhạc và cả nghệ thuật.
Những điều cần quan tâm khi chọn trường mầm non Montessori cho bé
Không phải trường nào gắn mác mầm non Montessori đều là “hàng thật giá thật”.
Maria Montessori chưa đăng ký nhãn hiệu ‘Montessori’. Kết quả là, ai cũng chắc rằng có thể gọi trường mình là trường mầm non Montessori nếu muốn. Nhưng đó là những trung tâm không được xem là nơi tuân thủ các nguyên tắc và giáo trình của TS. Montessori. Bạn sẽ chỉ học nếu đó là điều thiết thực, nếu bạn nhận thức bản thân mong muốn và thiếu sót gì.
Một thầy cô Montessori được đào tạo và có chứng chỉ, đã được tập huấn kỹ lưỡng thì mới nhìn nhận, hiểu biết rõ về các nguyên tắc, nguyên lý và giáo trình Montessori. Hiệp hội Montessori Mỹ mang tới kiến thức về việc trở thành giáo viên Montessori.
Một không gian học tập đẹp: “Môi một trường học mầm non Montessori được sắp xếp theo quy mô của từng chủ đề – nấu ăn, dọn dẹp, làm vườn, chăm sóc động vật, góc thư viện,… – các em được tự do di chuyển trong phòng học thay vì ngồi ở bàn và cắm đầu vào học tập, làm việc. Không có giới hạn cho các nhiệm vụ mà bé thích và chọn làm cho mình.”
Các trường mầm non Montessori được coi là các trường tiên tiến
Nếu bạn đang tìm kiếm cái gọi là phong cách theo hướng “truyền thống” thì bạn sẽ thất vọng. Trường Montessori phần nhiều đều là những trường “tiên tiến”. Các trung tâm giáo dục của họ có nhiều học sinh ở nhiều lứa tuổi và bố mẹ chỉ là người chỉ dẫn . Cha mẹ ở bên các bạn nhỏ, quan sát, hỗ trợ và chỉ dẫn quá trình học tập.
Nghề nghiệp của giáo viên: “Giáo viên, học sinh và môi trường luyện tập là một hình tam giác. Trường học và giáo viên cho phép sự riêng lẻ , tự do trong giới hạn và ý thức tự giác của người học. Điều này được thể hiện thông qua sự đam mê cá nhân, tận dụng môi trường để phát triển mạnh bản thân, tương tác với người lớn khi yêu cầu giúp đỡ và giảng dạy .” – Hiệp hội Montessori Mỹ.
Giáo dục mầm non Montessori có dành cho tất cả trẻ em không?
“Không có trường nào thích hợp với tất cả các em và chắc chắn có những đứa trẻ học tốt hơn trong môi trường trường học nhỏ hơn và cô giáo chỉ là người hướng dẫn. Những người bạn nhỏ hiếu động đa phần là đối tượng khó thích nghi với nguyên lý Montessori.”
Tài liệu giáo dục được xây dựng chuyên biệt.
Montessori phát triển các vật liệu cảm quan nhằm kích thích năm giác quan của những người bạn nhỏ . Các vật liệu đó sẽ bao gồm các các khối xi lanh, tháp màu hồng, cầu thang màu nâu hoặc rộng,… Nói cách khác còn có một loạt các nguyên liệu khác được áp dụng cho các hoạt động phát triển và thực hành và trải nghiệm của những người bạn nhỏ ở lứa tuổi lớn hơn.
Tài liệu rằng học tập: “Trong trung tâm giáo dục Montessori, tài liệu trải nghiệm học tập được sắp xếp một cách đáng yêu trên các kệ mở thấp. Các bạn nhỏ chắc rằng hoàn toàn có thể chọn bất kỳ tài liệu nào họ muốn điều khiển miễn là họ hứng thú . Khi sắn tay vào học và làm xong, họ trả lại đúng vị trí cũ.” – Hiệp hội phụ huynh Montessori Bắc Mỹ
Nguyên tắc của mầm non Montessori là gì?
Tôn trọng trẻ
Nguyên tắc của giáo dục mầm non Montessori là gì? Đó là tôn trọng trẻ, không giáo dục theo hướng áp đặt, bắt buộc trẻ phải làm như thế này làm như thế kia, các em được tự do lựa chọn phương pháp học tập của mình.
Với nhiều học sinh, các em có thể hướng nội, thích học tập một mình, có em hướng ngoại, thích được học tập theo nhóm và hoạt động ngoài trời,… Phương pháp Montessori sẽ tôn trọng tất cả các sở thích đó của các bé và xây dựng môi trường học tập phù hợp nhất với từng tính cách, khả năng của từng bé.
Trong giáo dục truyền thống, việc bố mẹ hoặc thầy cô áp đặt nhiều suy nghĩ vào trẻ, khiến các em phải làm theo ý người lớn sẽ hoàn toàn đi ngược lại với nguyên tắc của giáo dục Mầm non Montessori.
Học đi đôi với thực hành
Cách tốt nhất để trẻ có thể tiếp thu và vận dụng tốt nhất các kiến thức của mình sau khi học theo phương pháp Montessori là gì? Đó là cho trẻ tham gia vào các hoạt động thực tiễn trong mầm non Montessori.
Tại các trường học (hoặc các bố mẹ có thể cho con thực hiện tại nhà), thấy cô thường hướng dẫn các bé tự lập trong công việc hàng ngày như: tự lau mặt, đặt đồ vật đúng nơi quy định, tự dọn dẹp khu vực của mình, quét dọn phòng học,… Bên cạnh đó, các em còn sẽ được rèn luyện nhiều tính cách tốt hơn trong cuộc sống như việc xếp hàng trật tự chờ tới lượt mình, biết cách lắng nghe người khác, kiềm chế cảm xúc,…
Không làm gián đoạn tính tập trung của trẻ
Nguyên tắc quan trọng trong phương pháp giáo dục mầm non Montessori là không tùy tiện xen ngang, làm ngắt quãng mạch tập trung của trẻ khi các em đang suy nghĩ vấn đề gì đó, chẳng hạn như đang giải 1 bài toán hoặc đang tìm một hướng chơi mới với các món đồ chơi hiện tại. Việc tập trung sẽ rèn cho các em tư duy một cách hiệu quả, khiến các em phát triển trí thông minh từ sớm
Giáo cụ, đồ chơi Montessori phù hợp cho trẻ
Dù là bất kỳ phương pháp giáo dục nào, chúng ta cũng đều cần có công cụ, đồ chơi phù hợp để đạt hiệu quả cao trong quá trình dạy dỗ trẻ, bởi vì khác với người lớn, trẻ em sẽ học nhanh nhất qua con đường vui chơi.
Do đó, việc chuẩn bị các đồ chơi Montessori phù hợp cho từng giai đoạn của trẻ sẽ là yếu tố vô cùng quan trọng giúp các bé thu được nhiều lợi ích từ phương pháp Montessori này. Dân gian có câu, không bột đố gột nên hồ, việc không có đồ chơi trong giáo dục trẻ nhỏ sẽ không hề mang đến lợi ích nào đáng kể cho bé.
Xem ngay top những đồ chơi Montessori được nhiều bố mẹ / thầy cô quan tâm nhất hiện nay tại đây
Tổng kết
Trên đây là những điều cần lưu ý trong phương pháp giáo dục mầm non Montessori. OhStem hy vọng bài viết trên sẽ hữu ích đối với bạn. Ngoài ra, nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc vấn đề gì, bạn có thể để lại comment bên dưới hoặc liên hệ với OhStem qua Fanpage tại đây nhé.
