Hướng dẫn quy trình dạy học theo dự án chi tiết 2023

Dạy học theo dự án cũng tương tự như các buổi học khác, đòi hỏi giáo viên phải đầu tư công sức chuẩn bị và lên kế hoạch kỹ càng trước đó. Dạy học dự án sẽ xoay quanh một câu hỏi / vấn đề trọng tâm, học sinh sẽ thực hiện các hoạt động để giải quyết vấn đề đó.

Việc dạy học theo dự án (Project Base-Learning, viết tắt là PBL) có thể tích hợp càng nhiều môn học vào dự án càng tốt, theo đúng tiêu chuẩn của dạy học STEM. Dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về cách triển khai dạy học theo dự án nhé!

Chọn vấn đề cần giải quyết trong dạy học theo dự án

Vấn đề được chọn trong các buổi học dạy học theo dự án phải là vấn đề quen thuộc và thu hút được hứng thú, sự quan tâm của học sinh.

Bạn cũng có thể chọn các câu hỏi, nhiệm vụ có tính chất mở, và học sinh có thể giải quyết chúng bằng nhiều giải pháp khác nhau.

Giáo viên có thể chọn một chủ đề trong cuộc sống thực tế xung quanh và bắt đầu nghiên cứu cùng học sinh. Bạn hãy đặt câu hỏi, ví dụ như: điều gì đang xảy ra với lớp học của chúng ta? Đang xảy ra trong xã hội?

Hãy chọn một câu hỏi phù hợp với học sinh và có ý nghĩa đối với đời sống thực tế, và đào sâu vào các vấn đề “tại sao?”, để học sinh hiểu sâu hơn về các thông tin cần truyền tải nhé!

Xây dựng kế hoạch các hoạt động trong dạy học theo dự án

Khi lên kế hoạch các buổi dạy học theo dự án, bạn cần phải có một bảng gồm các tiêu chuẩn về các vấn đề mà học sinh cần giải quyết.

Bạn nên cho học sinh tham gia vào quá trình lên kế hoạch giải quyết dự án, trao quyền để các em có thể chủ động và tích cực hơn khi đưa ra quyết định.

Giáo viên có thể đưa ra các câu hỏi hỗ trợ trong quá trình dạy học theo dự án để thúc đẩy việc hoàn thành dự án của học sinh.

Các bạn cũng nên lưu ý rằng, hãy tích hợp nhiều chủ đề kiến thức khác nhau vào dự án. Giáo viên nên chuẩn bị những nguồn tài liệu và nguồn lực có sẵn để hỗ trợ học sinh trong quá trình nghiên cứu, lên giải pháp và giải quyết vấn đề.

Lên lịch trình cho từng hoạt động

Chúng ta cần thiết kế thời gian cần thiết cho từng hoạt động cần thiết của quá trình dạy học theo dự án. Điều quan trọng là chúng ta cần linh hoạt, vì có thể sẽ có nhiều thay đổi về lịch trình trong khi các em thực hiện dự án trong thực tế.

Học sinh sẽ nhận ra rằng bản thân mình cần hoàn thiện, chỉnh sửa và đánh giá lại các suy nghĩ, phát hiện của mình để đưa ra nhận định, dự tính chính xác hơn.

Bạn có thể gợi ý học sinh xem xét các vấn đề sau khi lên lịch trình cho từng hoạt động trong dự án:

• Cả dự án lớn này bắt buộc phải hoàn thành trong bao lâu? Từ đó đưa ra được thời gian phù hợp cho từng hoạt động
• Các hoạt động này sẽ được thực hiện trong cả ngày hay chỉ với một khoảng thời gian riêng nào đó trong ngày?
• Cách phân bổ thời gian dự án như thế nào là hợp lý? Có thời gian dự phòng để chỉnh sửa kết quả dự án không?

Giáo viên có thể có những cách sau trong dạy học theo dự án để giúp học sinh đưa ra lịch trình hoạt động hiệu quả hơn:

• Giúp học sinh đưa ra nhận định đúng hơn về thời gian hoàn thành từng hoạt động
• Đặt hạn chót
• Dạy học sinh cách sắp xếp công việc
• Gợi ý một số hướng quản lý thời gian hiệu quả
• Thường xuyên nhắc học sinh về các cột mốc quan trọng trong dạy học theo dự án khi đến ngày. Ví dụ: còn 3 ngày nữa dự án sẽ kết thúc, các em đã chuẩn bị sẵn sàng hết chưa?
• Chuẩn bị dự án đơn giản, phù hợp với lứa tuổi của học sinh để các em có thể lên lịch trình phù hợp
• Trao quyền cho các em làm chủ và tự lên quyết định

Ngoài ra, trong dạy học theo dự án, bạn nên khuyến khích học sinh đi theo những hướng mới. Tuy nhiên, hãy hỗ trợ các em nếu các em bị lạc đề khỏi vấn đề chính cần giải quyết trong dự án.

Khi một nhóm học sinh nào đó bị lạc đề, đừng vội phủ nhận, bạn hãy hỏi các em về lý do tại sao các em lại đưa ra giải pháp hoặc có ý tưởng như vậy. Có thể các em sẽ có những góc nhìn sâu sắc hoặc góc nhìn mới lạ hơn về một giải pháp mà bạn chưa từng biết trước đó.

Việc đặt ra giới hạn sẽ ngăn cản khả năng sáng tạo của học sinh!

Theo dõi tiến độ của dự án

Để buổi dạy học theo dự án thành công hiệu quả, giáo viên cần phải liên tục theo dõi tiến độ và duy trì quyền kiểm soát với dự án.

Có một số gợi ý sau cho giáo viên trong bước này khi dạy học theo dự án:

• Tạo điều kiện và môi trường thuận lợi cho học sinh yêu thích học tập, khám phá
• Hướng dẫn học sinh cách hợp tác, làm việc nhóm với nhau sao cho hiệu quả
• Cung cấp tài liệu và các nguồn tài nguyên khác liên quan trong buổi dạy học theo dự án để hỗ trợ học sinh
• Đưa ra bảng đánh giá quy trình cho các nhóm, gồm các tiêu chí đánh giá

Đánh giá kết quả của buổi dạy học theo dự án

Việc đánh giá kết quả là một bước quan trọng trong dạy học theo dự án, giúp cho giáo viên có thể:

• Biết được tính hiệu quả của buổi dạy học theo dự án mà mình triển khai
• Giúp giáo viên có thể thiết lập các tiêu chuẩn phù hợp cho mình ở những buổi dạy học theo dự án tiếp theo
• Đánh giá được sự tiến bộ của học sinh qua từng buổi học
• Biết được cần cải thiện những yếu tố nào để có thể tổ chức buổi dạy học theo dự án hiệu quả hơn

Nhưng ngoài việc giáo viên đánh giá tính hiệu quả của buổi dạy học theo dự án, thì bạn cũng nên tạo cơ hội để học sinh tự đánh giá lại bản thân mình. Các em có thực sự hiểu được kiến thức chưa? Các em có thấy buổi học hứng thú không?…. Đây sẽ là những thông tin quan trọng cho bạn.

Lời kết

Nhìn chung, việc dạy học theo dự án tập trung vào yếu tố thu hút học sinh tham gia. Trong các buổi học này, học sinh tự tìm kiếm và đưa ra giải pháp cho mình bằng cách đặt ra câu hỏi, tranh luận, đưa ra dự đoán và cùng nhau lên ý tưởng, thiết kế thí nghiệm để thu thập, phân tích dữ liệu. Từ đó, các em sẽ đưa ra được kết luận khách quan hơn.

Hy vọng bài viết này đã phần nào giúp bạn hiểu hơn về khái niệm dạy học theo dự án. Hãy cùng nhau tìm hiểu thêm các phương pháp giảng dạy hiệu quả khác như dạy học STEM nhé!

Để tìm hiểu thêm về kit học STEM và các chương trình dạy học STEM, vui lòng liên hệ OhStem qua:

• Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
• Hotline: 08.6666.8168
• Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem

OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam