Giáo dục STEM THCS là một chương trình giáo dục hiện đại và rất phổ biến ở các nước phát triển. Tại Việt Nam, chương trình STEM cũng được ứng dụng rất nhiều ở các trường trung học cơ sở và đã đạt được một số thành tích nổi bật. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều bậc phụ huynh băn khoăn không biết giáo dục STEM THCS là như thế nào? Nó có lợi ích gì? Bài viết dưới đây, Ohstem Education sẽ giải đáp chi tiết tất tần tật những thắc mắc để giúp phụ huynh hiểu rõ hơn về phương pháp giáo dục này.
Mục lục
Đặc điểm của giáo dục STEM THCS
Trẻ từ Tiểu học lên bậc THCS sẽ có nhiều bỡ ngỡ khi phải tiếp cận với những bộ môn hoàn toàn mới lạ như vật lý, sinh học, hóa học…Chỉ riêng lượng kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa cũng đã rất khó và rộng. Điều này đòi hỏi học sinh phải thật sự chăm chú nghe giảng ở trên lớp và chủ động tự ôn lại bài khi về nhà mới có thể học tốt. Không còn những bài cộng trừ nhân chia hay những bài văn với câu đơn đơn giản. Học sinh sẽ phải học những bài toán, bài văn phức tạp hơn rất nhiều, đòi hỏi phải tư duy nhiều hơn ở phần đọc hiểu và phân tích. Ngoài ra, còn có sự xuất hiện của những môn học hoàn toàn mới lạ như vật lý, hóa học…đòi hỏi các em phải tư duy và động não nhiều hơn thì mới có thể học tốt được.
Giáo dục STEM THCS thực sự rất phù hợp đối với học sinh ở giai đoạn này. Bởi phương pháp STEM không chỉ giúp các em khơi dậy hứng thú với môn học và biết cách chủ động tiếp thu kiến thức. Mà còn tạo điều kiện cho các em được tương tác nhiều hơn, hòa đồng với các bạn hơn thông qua những hoạt động vui chơi giao lưu với nhau.
Các trường THCS áp dụng phương pháp này thông qua việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, nghiên cứu khoa học và kỹ thuật trong các bài học ở môn những môn khoa học.
Đối với hình thức giảng dạy, giáo viên thiết kế giáo án STEM để theo hai hướng tiếp cận đó là tích hợp nội môn và tích hợp liên môn.
Bên cạnh đó, ban lãnh đạo nhà trường nên tổ chức một không gian cho học sinh trải nghiệm STEM qua hình thức các câu lạc bộ khoa học hoặc những hoạt động thực tế như thí nghiệm mô phỏng, các phần mềm học tập cho phép học sinh được tìm hiểu, khám phá. Hay tổ chức các cuộc thi nghiên cứu khoa học, kỹ thuật dành cho những học sinh với những hoạt động tìm hiểu, khám phá để đưa ra hướng giải quyết các vấn đề thực tiễn nhằm tạo hứng thú và phong trào thi đua cho học sinh.
Chương trình giáo dục STEM THCS hiện đã được áp dụng tại nhiều trường THCS trên khắp các tỉnh thành như THCS Thụy Phương, THCS Tạ Quang Bửu (Hà Nội), THCS Chu Văn An, THCS Trần Phú (Hải Phòng), THCS Nguyễn Đăng Đạo (Bắc Ninh), THCS Lê Quý Đôn (TP. Hồ Chí Minh), THCS Giao Thanh (Nam Định), THCS Lý Thường Kiệt (Đà Nẵng), v.v…
>>Đọc thêm: Giáo án dạy học STEM dành cho giáo viên trung học cơ sở
Những lợi ích của chương trình giáo dục STEM THCS
Giáo dục STEM THCS ngày càng nhận được nhiều sự quan tâm, nhất là trong thời đại 4.0 như hiện nay. Nhiều trường THCS đã và đang triển khai phương pháp STEM vào chương trình giảng dạy. Sau đây là một số lợi ích mà chương trình giáo dục STEM THCS đem lại.
Cơ hội được trải nghiệm những hoạt động thực tế
Một trong những điểm mạnh hàng đầu của chương trình giáo dục STEM THCS đó là học sinh có cơ hội được học tập và ứng dụng những kiến thức vào thực tế. Ở lứa tuổi THCS đã có những nhận thức về các sự việc, hiện tượng diễn ra trong cuộc sống, đã có thể tự làm chủ những hành động và suy nghĩ của mình. Phương pháp STEM giúp các em được tiếp cận với kiến thức một cách tự nhiên mà không hề bị gò bó hay ép buộc theo lý thuyết. Cho phép các em được thực hành, trải nghiệm thực tế và ứng dụng kiến thức vào đời sống để tự mở rộng vốn kiến thức của mình. Áp dụng giáo dục STEM phá bỏ khoảng cách giữa kiến thức hàn lâm và thực tiễn, giúp học sinh không còn cảm thấy mơ hồ về kiến thức mà mình đã được học và biết áp dụng vào những hoạt động thường ngày.
>> Kit học lập trình mà lớp học STEM nào cũng nên trang bị: xBuild Creator Kit
Tăng tăng khả năng làm việc nhóm và tinh thần đồng đội
Khi mới lên THCS, ít nhiều các em sẽ có thêm những người bạn mới và cảm thấy bỡ ngỡ, e ngại trong việc làm quen với bạn mới. Phương pháp STEM là môn học đa lĩnh vực và đòi hỏi sự trao đổi, tương tác liên tục trong quá trình học tập nên sẽ giúp các em giải quyết được vấn đề này. STEM chia các em thành các nhóm học tập và mỗi học sinh lại có những ưu thế ở những môn học khác nhau. Điều này giúp cho quá trình làm việc nhóm thuận lợi hơn khi tìm ra giải pháp cho vấn đề, ghi chép thông tin, thuyết trình, báo cáo… Qua đó, học sinh sẽ được rèn luyện cách ứng xử và khả năng phối hợp làm việc nhóm ngày càng nâng cao.
Phát huy khả năng giải quyết vấn đề và tư duy logic, sáng tạo
Ở cấp THCS, những thí nghiệm trong môn Vật lý như lực ma sát, con lắc vĩnh cửu, đo dung tích phổi hay tạo núi lửa… đều yêu cầu tư duy đa chiều, logic khi tìm giải pháp và sự khéo léo trong khâu chuẩn bị của học sinh. Qua đó, phương pháp giáo dục STEM THCS giúp kích thích tư duy logic, sáng tạo và khả năng tự giải quyết vấn đề của học sinh trong quá trình tạo ra sản phẩm trong các môn học ở trường.
Khơi dậy niềm yêu thích với những môn học khoa học-công nghệ
Khi công nghệ trở thành trung tâm của thế giới như trong thời đại toàn cầu hóa hiện nay, giáo dục STEM THCS dần khẳng định được giá trị của mình khi khơi dậy niềm yêu thích của học sinh với các môn khoa học-công nghệ. Nhiều bậc phụ huynh cũng muốn cho con mình được tiếp xúc với STEM từ sớm để khơi dậy niềm yêu thích và giúp các em dễ dàng thích nghi với những thay đổi và phát triển của thời đại.
Tuổi dậy thì là giai đoạn mà các em đã bắt đầu biết tiếp thu thông tin một cách có chọn lọc và biết được sở thích, ước mơ của mình là gì. Vì vậy, việc trải nghiệm chương trình giáo dục STEM từ sớm sẽ giúp các em định hướng được hướng đi cho tương lai và tạo tiền đề cho quá trình phát triển sau này.
Định hướng giáo dục STEM THCS hiệu quả
Hiện nay, mô hình giáo dục STEM THCS được áp dụng tại nhiều trường THCS và đã gặt hái được một số thành tích nhất định trong công tác giáo dục. Ba yếu tố chính tạo nên thành công của chương trình STEM cho học sinh cấp 2 là giáo án, phương pháp dạy lý thuyết và các hoạt động thực hành.
Mô hình giáo dục STEM THCS lấy học sinh làm trung tâm. Mỗi giáo viên sẽ chuẩn bị một kế hoạch giảng dạy và giáo án STEM hiệu quả cho các bài học của cả một năm học.
Khác với cách soạn giáo án truyền thống chỉ dựa vào sách giáo khoa, giáo án STEM thường được soạn theo các chủ đề gắn liền với những vấn đề thực tiễn và mang phong cách cá nhân. Giáo án STEM có các phương pháp giảng dạy rất đa dạng như thuyết trình powerpoint, sơ đồ tư duy, biểu đồ, thí nghiệm, thảo luận nhóm, tổ chức trò chơi,…Những hoạt động này giúp học sinh dễ dàng tiếp thu bài học mà không cảm thấy nhàm chán.
Trong giáo dục STEM những lý thuyết và khái niệm học thuật sẽ được lồng ghép vào những bài học trong thực tế để giúp học sinh tiếp cận và tiếp thu kiến thức một cách dễ dàng, toàn diện hơn. Giáo viên lồng ghép kiến thức về các lĩnh vực khoa học, công nghệ và toán học vào những chủ đề gắn liền với thực tế để khơi dậy sự tò mò và hứng thú ở học sinh. Chương trình STEM không đánh giá cao phương pháp giáo dục chỉ tập trung vào những khái niệm hay lý thuyết suông một cách máy móc mà thiếu đi sự quan tâm đến việc tiếp thu của học sinh.
Thực hành là yếu tố đóng vai trò quan trọng nhất để tạo nên sự thành công cho phương pháp STEM. Để áp dụng hiệu quả mô hình giáo dục STEM THCS, bên cạnh việc giảng dạy những kiến thức chuyên môn. Giáo viên và nhà trường cần tổ chức thêm buổi trải nghiệm thực tế hay những ngày hội STEM và câu lạc bộ. Thông qua đó học sinh được tiếp cận và thực hành để áp dụng những kiến thức đã được học vào đời sống, khuyến khích khả năng sáng tạo của trẻ.
Mô hình giáo dục STEM không chỉ áp dụng ở cấp THCS mà còn được áp dụng cho nhiều cấp bậc cao hơn như THPT hay Đại học. Chính vì vậy, ba mẹ nên cho trẻ được tiếp xúc với chương trình giáo dục STEM từ nhỏ để tạo nền tảng tốt cho quá trình học tập sau này của trẻ.
>>Bài viết liên quan: Gợi ý & hướng dẫn các chủ đề STEM THCS cho giáo viên tại OhStem Education
Lời kết
Hiện nay, Việt Nam đang tích cực khuyến khích và thúc đẩy triển khai mô hình giáo dục STEM THCS để hướng đến những hoạt động thực hành và vận dụng kiến thức được học vào cuộc sống cho học sinh. Để trẻ được phát triển một cách toàn diện và có được nền tảng giáo dục tốt, Ohstem Education khuyên ba mẹ nên cho các con tiếp cận với chương trình STEM ngay khi còn bé. Mô hình giáo dục này không chỉ giúp trẻ tự tin, năng động, thông minh hơn mà còn tạo tiền đề vững chắc cho tương lai của các con sau này.
Để tìm hiểu thêm về các đồ chơi, giáo cụ STEAM cho bé, vui lòng liên hệ OhStem qua:
- Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
- Hotline: 08.6666.8168
- Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam
