Khái niệm giáo dục thể chất đã trở nên quá quen thuộc với giáo viên và học sinh Việt Nam. Nhưng, không phải ai cũng rõ ràng các nguyên tắc giáo dục thể chất này.
Nếu các hoạt động giáo dục thể chất được giảng dạy không đúng cách, chúng thậm chí có thể gây hại cho trẻ. Hãy cùng OhStem tìm hiểu về các nguyên tắc giáo dục thể chất cơ bản nhất để triển khai đúng nhé.
Mục lục
Lợi ích của các hoạt động giáo dục thể chất
Việc giáo dục đúng cách để các người bạn nhỏ phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn trí tuệ cùng lúc là điều cực kỳ quan trọng.
Trong đó, các hoạt động giáo dục thể chất không những liên quan đến sức khỏe của các em, mà còn là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến trí tuệ và đời sống tinh thần của bé.
Khi nói về lợi ích của các hoạt động giáo dục thể chất, bác sĩ – chuyên gia giáo dục Montessori cho biết:
Thông qua vận động, những người bạn nhỏ sẽ phát triển. Sự phát triển của trẻ nhỏ không những dựa trên cơ sở phát triển tâm lý mà còn phụthuộc vào sự vận động của cơ thể. Các hoạt động nghiên cứu cho thấy rằng, thể chất đem đến sức khỏe cho cơ thể, làm tăng mức độ tự tin và trí thông minh của trẻ.
Từ đó, ta có thể thấy, một cơ thể khỏe mạnh chính là yếu tố rất quan trọng giúp phát triển một trí tuệ thông minh cho bé. Các hoạt động giáo dục thể chất cho các người bạn nhỏ mầm non rất đa dạng về hình thức và có nhiều hoạt động tương thích với từng lứa tuổi.
Khi áp dụng đúng cách, chúng ta sẽ giúp bé phát triển một cách cân đối cả về chiều cao, cân nặng và cả hệ xương chắc khỏe. Trẻ sẽ tránh được các bệnh còi xương, suy dinh dưỡng, béo phì.
>> Tìm hiểu về phương pháp giáo dục mới cho bé: STEM là gì? Nhận tài liệu miễn phí cho giáo dục STEM
Ngoài ra, các hoạt động giáo dục thể chất như thể dục thể thao sẽ góp phần phát triển sức đề kháng tự nhiên ở các bé tốt hơn, trước những căn bệnh do thời tiết hay do vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể gây ra.
Để các bé thoải mái chơi đùa cũng là một trong các nguyên tắc giáo dục thể chất an toàn cho những người bạn nhỏ mầm non một cách tự nhiên. Trí tuệ và cảm xúc của bé sẽ được phát triển, bé trở nên nhanh nhẹn và hòa đồng hơn.
Tạo ra thói quen thể dục, thể thao
Có hai điều nên cho bé trải nghiệm càng sớm càng tốt:
- (1) đọc sách
- (2) các thói quen về thể dục, thể thao.
Đây là lời khuyên của nhiều chuyên gia để giúp các người bạn nhỏ được phát triển toàn diện. Đây chính là một trong các nguyên tắc giáo dục thể chất quan trọng cần chú ý
Với thói quen thể dục, thể thao thì các chuyên gia đã nhận định rằng, việc giáo dục thể chất từ sớm sẽ giúp trẻ có một sức khỏe tốt hơn.
Thậm chí, ngay lúc các con ở lứa tuổi sơ sinh thì cũng cần phải tập cử động chân tay cho các con hoặc những cử chỉ massage đơn giản, phù hợp.
Tiếp đó, đến độ tuổi cho con học mầm non thì có vô vàn cách để xây dựng thói quen thể dục, thể thao cho như:
Đưa những người bạn nhỏ đi dạo cùng gia đình
- Tập cho trẻ các cử chỉ thể dục đơn thuần
- Cho trẻ nhỏ học đạp xe
- Chơi các trò chơi vận động nhẹ…
>> Bài viết liên quan: Cách dạy bé học bảng chữ cái Tiếng Việt đơn giản
Các nguyên tắc giáo dục thể chất cốt yếu: tính tự giác và tích cực
Bởi hoạt động giáo dục thể chất cho trẻ là một quá trình, cho nên giáo viên, bố mẹ không chỉ đơn thuần phải giáo dục cho các con hiểu làm giống như thế nào, mà còn phải làm mẫu cho các con.
Sau đó, các bé sẽ bắt tay vào làm đúng các động tác theo mẫu.
Ngoài điều này, người lớn còn phải bồi dưỡng cho trẻ nhỏ những phẩm chất đạo đức quan trọng như tính tự giác, tích cực, khả năng chịu đựng và kiên nhẫn trong thể dục thể thao.
Những giờ học về giáo dục thể chất thường yêu cầu những người bạn nhỏ phải vận động tích cực, đôi khi điều đó quá nhiều và có cường độ quá cao so với những tham gia thường ngày của trẻ,
Không chỉ vậy, cơ thể các người bạn nhỏ còn non nớt, tính dẻo dai và sự chịu đựng kém, khiến trẻ khó mà theo kịp được nội dung bài học. Vai trò của thầy cô giáo là phải liên tục bồi dưỡng cho các người bạn nhỏ có các thói quen lắng nghe những lời giáo dục trong quá trình tập luyện. Không chỉ vậy, giáo viên cũng nên khuyến khích những người bạn nhỏ rèn luyện tính tự giác và tinh thần tích cực trong mọi hoạt động.
Thầy cô cũng yêu cầu phải đều đặn cải tiến cách thức dạy học, nội dung giảng dạy cho phù hợp với các nhân tố như tâm sinh lý theo từng giai đoạn của trẻ, để những người bạn nhỏ có thể theo kịp bài học tự nhiên nhất. Hãy chú ý tới các nguyên tắc giáo dục thể chất này. Chúng khá quan trọng trong việc xây dựng và phát triển cho bé.
Nguyên tắc trực quan trong giáo dục thể chất
Các bé mầm non có tư duy và cách hiểu theo lối trực quan cảm tính, vì vậy mọi hoạt động chỉ bảo đối với giai đoạn này đều đòi hỏi phải sử dụng những hình mẫu ngộ nghĩnh và dễ thương. Đây chính là nguyên tắc trực quan trong giáo dục thể chất cho các bé.
Tất cả người lớn đòi hỏi phải rèn luyện cho các con các thói quen vận động dựa vào cảm giác một cách trực tiếp. Có hai hình thức chỉ dạy trực quan:
- Dẫn chứng trực tiếp cho những người bạn nhỏ quan sát (trực quan trực tiếp)
- Sử dụng lời nói để mô tả hành vi kèm với phim, ảnh, mô hình cho trẻ hình dung ra cách tập (trực quan gián tiếp).
Khi chỉ bảo giáo dục thể chất cho các con mầm non, cô cần phải phối hợp ứng dụng các nguyên tắc giáo dục thể chất trên, đặc biệt là ở độ tuổi đầu khi mới học thể dục thể thao vì ở giai đoạn này, nguyên tắc trực quan là yếu tố chủ đạo để trẻ tập và tiếp xúc với hành động mới.
Tính thường xuyên của các buổi tập và sự thay phiên giữa tập luyện và nghỉ ngơi
Tính thường xuyên của các buổi tập:
Nếu tập luyện thường xuyên, không ngừng thì có thể sẽ có những thay đổi về cấu trúc, về hình thái vận động và tăng các tố chất vận động. Nếu bé ngừng tập luyện trong thời gian ngắn thì những bài tập phản xạ có điều kiện vừa mới hiện diện đã bắt đầu lu mờ đi và các trạng thái sức khỏe cơ thể vừa đạt được đã bị suy giảm… Vì vậy, sự phát triển thể chất chỉ hoàn toàn có thể đạt được trong giáo dục thể chất khi tập luyện không ngừng.
Tính không ngừng nghỉ được đảm bảo trong hành trình giữa 2 lần tập, 2 buổi tập, 2 chu kỳ tập luyện. Cụ thể của tính thường xuyên là một tuần là tập 2-3 buổi đối với các bé bình thường, 10-12 buổi đối với vận động viên có khả năng tập luyện cao.
Sự thay phiên giữa tập luyện và nghỉ ngơi:
Kết quả trực tiếp của tập luyện liên tục sẽ khiến cho cơ thể bị mệt mỏi, trình độ và năng lực hoạt động bị giảm xuống. Nghỉ ngơi sau khi tập thì khả năng vận động được phục hồi và tốt cho cơ thể hơn. Ngược lại, nếu sau từng buổi tập mà nghỉ ngơi quá lâu thì mức hiệu quả của tập luyện sẽ bị làm giảm và dần trở về mức độ ban đầu.
Điểm quan trọng của quá trình dạy thể chất là không cho phép nghỉ lâu đến mức mất đi trạng thái tốt đã có sau những buổi tập luyện. Nguyên do là vậy, về nguyên tắc thì buổi tập kế tiếp sẽ được thực hiện trên “dấu vết” của buổi tập trước. Điều này sẽ giúp củng cố hơn các dấu vết đó (tạo hiệu suất tích lũy).
Về nguyên tắc, sau khi cơ thể đã hồi phục sau lần tập luyện trước do nghỉ ngơi thì thông thường, buổi tập tiếp theo sẽ được bố trí vào 1 trong 3 thời điểm sau:
- Khi năng lực vận động chưa hồi phục: Thường sử dụng cho vận động viên có khả năng cao trong huấn luyện sức bền.
- Khả năng vận động đã hồi phục và thậm chí là vượt mức ban đầu. Thường dùng trong huấn luyện để dạy sức nhanh, sức mạnh.
- Khả năng vận động đã hồi phục vượt mức, thường sử dụng cho người mới tập luyện
Trong quá trình giáo dục thể chất, dựa vào các đặc điểm, giai đoạn tập luyện, kết quả cuối cùng cần đạt, nhiệm vụ dạy các tố chất thể lực, trên cơ sở trình độ vận động viên và đối tượng tập luyện mà sắp xếp buổi tập sau vào các thời điểm hợp lý.
>> Xem thêm: Đồ chơi Bút vẽ 3D cho bé rèn luyện tư duy sáng tạo
Đảm bảo cho sự phát triển toàn diện và đồng đều
Trên cơ sở những đặc điểm tâm sinh lý về giai đoạn, giới tính, thể trạng, các cha mẹ và giáo viên đòi hỏi phải xây dựng nội dung phát triển thể chất cho các người bạn nhỏ mầm non nhằm đảm bảo cho sự phát triển toàn diện. Các bài tập đòi hỏi phải cân đối giữa vận động chân tay và các cơ quan bên trong cơ thể. Ngoài ra các bài tập cũng đòi hỏi phải đảm bảo phát triển các tố chất nhanh, mạnh, bền của cơ thể.
Bên cạnh đó, trong quá trình chỉ dạy, bố mẹ và giáo viên đòi hỏi phải lưu ý nâng dần độ phức tạp của các bài tập để cơ thể trẻ làm quen dần với sự vận động của các cơ quan và hệ thống trong cơ thể. Việc nâng dần các bài dạy từ dễ tiếp thu đến khó, từ ngắn đến khó khăn, từ ít đến nhiều đòi hỏi phải đi chung với việc theo dõi liên tục, cập nhật tình trạng của trẻ để thực hiện nuôi dưỡng các nội dung tập luyện về sau.
Hoạt động giáo dục thể chất phải phù hợp với thể trạng từng đứa trẻ
Mỗi trẻ nhỏ có những yếu tố khác biệt nhau về thể chất. Có những trẻ ưa thích vận động và chạy nhảy. Tuy nhiên lại có những trẻ nhỏ sẽ chỉ thích các hoạt động thực hiện tại chỗ như vẽ tranh, vui đùa bằng các trò đồ hàng. Cũng chính nhờ thế, thầy cô và ba mẹ cần phải nhìn nhận thật rõ các yếu tố này để hoàn toàn có thể nuôi dưỡng và xây dựng nội dung, giáo trình, khối lượng vận động sao cho tương thích với từng trẻ.
Nếu nội dung bài học quá đơn giản với khối lượng vận động quá ít thì tác dụng luyện tập trên cơ thể trẻ nhỏ sẽ không cao. Trẻ có thể sẽ chán nản, mất đi sự say mê khi tập. Bù lại, nếu nội dung và khối lượng vận động của mỗi bài tập quá nặng sẽ dễ dẫn đến tâm lý sợ hãi cho trẻ nhỏ khi tập luyện.
Cá biệt, một số lớp nhân tố thể chất của các các người bạn nhỏ có sự cách biệt khá lớn, yêu cầu thầy cô, bố mẹ ngoài việc quan tâm chung đến sức khỏe của các con, còn phải giúp đỡ và trực tiếp hỗ trợ từng trẻ cá biệt để tránh trẻ nhỏ có những mặc cảm về đời sống tinh thần.
Nguyên tắc trực quan
Bất kỳ hoạt động nào cũng đều được bắt đầu từ mức độ cảm tính. Các nguyên tắc giáo dục thể chất cho trẻ mầm non về tính trực liên quan đến khái niệm về tri giác và cảm giác.
Có 2 hình thức cơ bản trong nguyên tắc này:
- Quan sát các hình ảnh trực tiếp từ cô giáo hoặc từ các bạn khác, sau đó trẻ làm theo
- Quan sát các hình ảnh thông qua sách báo, hình vẽ, lời nói mô tả và sau đó các em thực hành theo
Tính trực quan là một trong các nguyên tắc giáo dục thể chất quan trọng cho trẻ mầm non, giúp các em có thể làm đúng các động tác để từ đó phát triển thể chất toàn diện.
Trong buổi học, giáo viên (hoặc bố mẹ khi ở nhà) nên quan sát các em tập luyện và đưa ra lời điều chỉnh phù hợp, để các em thực hiện động tác sao cho đúng đắn và đẹp nhất.
Chương trình giảng dạy STEM cho bé từ 8 tuổi
Nếu các thầy cô đang muốn tổ chức một lớp học STEM phù hợp cho học sinh, các giáo viên cần phải nghiên cứu và lên chủ đề, đầu tư chất xám rất nhiều.
Nhưng giờ OhStem sẽ giúp bạn làm điều đó!
Bạn chỉ cần tham khảo chương trình giảng dạy STEM của chúng tôi và ứng dụng vào lớp học của bạn là được. OhStem còn có dịch vụ training giáo viên online, để giúp bạn có thể ứng dụng chương trình STEM này vào giáo dục cho phù hợp.
Bạn có thể lựa chọn nhiều chủ đề STEM như lập trình Robotics, lập trình máy tính, dạy cho bé thực hiện các dự án IoT (Internet of Things – Internet kết nối vạn vật),… tùy thích
Lời kết
Bài viết trên đã cung cấp cho bạn cái nhìn tổng quan nhất về khái niệm giáo dục thể chất, lợi ích của nó cũng như các nguyên tắc giáo dục thể chất cơ bản. Sau bài viết này, hy vọng bạn có thể xây dựng được các buổi học giáo dục thể chất phù hợp và tốt cho trẻ.
Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc hoặc vấn đề gì, bạn có thể để lại comment bên dưới hoặc liên hệ với OhStem qua Fanpage tại đây nhé.
