Cách giáo dục trẻ đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ. Đặc biệt là đối với trẻ giai đoạn 2 – 6 tuổi. Bởi vì đây là giai đoạn vàng để trẻ phát triển trí não, thể chất. Kỹ năng nhận thức và ngôn ngữ của trẻ phát triển đáng kể trong giai đoạn này. Dấu hiệu ở đây là các bé thường hay hỏi “tại sao?”
Trong những năm này, trẻ em bắt đầu phát triển trí tưởng tượng, thích chơi đùa và bắt đầu biết sợ hãi. Vì vậy, điều quan trọng là phải áp dụng cách giáo dục phù hợp với trẻ. Điều quan trọng là bạn phải làm cho việc học tập của trẻ trở nên hiệu quả và thú vị.
Mục lục
1. Cách giáo dục trẻ: đặt câu hỏi mở
Cách giáo dục trẻ này khá phổ biến hiện nay. Khi trẻ đang phát triển các kỹ năng ngôn ngữ, bạn phải thu hút trẻ giao tiếp càng nhiều càng tốt. Đặt câu hỏi mở là một cách tuyệt vời để trò chuyện với con bạn. Đây cũng là cách khuyến khích các bé suy nghĩ về thế giới xung quanh. Nhưng bạn phải đảm bảo sử dụng đúng những câu hỏi “mở” để giúp cho cuộc trò chuyện thêm thú vị.
- Ví dụ : “Tại sao con nghĩ điều đó xảy ra?” hoặc “Con nghĩ điều gì đang xảy ra?”
- Bạn cũng có thể đưa ra những tuyên bố “mở” kích thích thảo luận: “Hãy cho / bố biết về ý tưởng của con!”
- Các câu hỏi đóng thường chỉ có một câu trả lời. Hỏi “con vui hay buồn”, trẻ có thể trả lời bằng một từ duy nhất. Các câu hỏi có / không cũng thuộc loại này.
2. Giáo dục trẻ bằng cách lắng nghe và trả lời câu hỏi của trẻ
Trẻ em rất thích hỏi và khám phá thế giới xung quanh. Việc dành thời gian lắng nghe câu hỏi của trẻ, khuyến khích trẻ tìm câu trả lời sẽ rất tốt cho trí thông minh của trẻ. Cách giáo dục trẻ này có thể kích thích sự phát triển nhận thức của trẻ. Đôi khi bạn phải hỏi xem bạn có hiểu đúng câu hỏi của trẻ hay không. Bạn có thể tìm hiểu bằng cách diễn đạt lại nó và nói, “Đó có phải là điều con đang hỏi không?”. Trẻ em sẽ tự nhiên đưa ra các câu hỏi khi học một điều gì đó mới.
Nếu con bạn đặt câu hỏi vào những thời điểm chưa phù hợp, hãy nhớ giải thích cho trẻ biết tại sao bạn chưa trả lời được. Hãy chắc chắn rằng trẻ đã hiểu: “Bố/ mẹ thực sự muốn nghe về điều đó, nhưng hiện tại không phải là thời điểm thích hợp. Chúng ta có thể nói chuyện trong bữa tối (hoặc vào một thời điểm cụ thể khác) không?”
Bạn cần biết rằng trẻ em bị rối loạn hoặc chậm giao tiếp có thể không trả lời tốt các câu hỏi mở. Những câu ngắn gọn: “có”, “không” hoặc “nước trái cây”, “sữa” là những điều trẻ sẽ trả lời lúc này.
3. Đọc to cho con bạn nghe
Đọc cho trẻ nghe là một hoạt động quan trọng để phát triển ngôn ngữ và tạo nền tảng cho việc học chữ sau này. Nó xây dựng nhận thức về ký hiệu âm thanh, là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến khả năng học đọc sau này của trẻ. Đồng thời, chúng cũng xây dựng động lực, sự tò mò, trí nhớ, và tất nhiên, từ vựng. Khi trẻ có những trải nghiệm tích cực với sách ngay từ rất sớm, trẻ sẽ thích sách hơn, xem mình là người đọc và có nền tảng vững chắc về khả năng đọc viết. Đây là một cách giáo dục trẻ rất được nhiều bậc phụ huynh áp dụng.
- Tìm những cuốn sách có hình ảnh dành cho lứa tuổi nhỏ hơn (3-6) và cho phép trẻ dừng lại và đặt câu hỏi hoặc nói về cuốn sách trong thời gian bạn đọc.
- Tìm kiếm một loạt các cuốn sách phản ánh cuộc sống, kinh nghiệm và văn hóa của chính con bạn và cho chúng tiếp xúc với những cuốn sách khác nhau. Có rất nhiều danh sách sách xuất sắc trực tuyến.
- Giữ nhiều loại sách phù hợp với lứa tuổi và sở thích xung quanh nhà hoặc lớp học để thúc đẩy khả năng đọc độc lập của trẻ. Hỏi trẻ thích đọc gì và chuẩn bị sẵn những loại sách đó.
4. Cách giáo dục trẻ hiệu quả: Tôn trọng con
Để giáo dục trẻ hiệu quả, bạn phải học cách tôn trọng con. Điều quan trọng là nói chuyện với trẻ theo cách mà bạn muốn trẻ nói. Trẻ em học tốt nhất bằng cách bắt chước. Nếu bạn muốn con cái mình lịch sự, hãy tự rèn luyện cách cư xử tốt và chú ý đến giọng nói của mình.
- Hãy nhớ nói “làm ơn”, “cảm ơn”, “thứ lỗi” và “tôi xin lỗi” khi tương tác với con bạn hoặc khi nói chuyện với người lớn khác trước mặt chúng. Trẻ sẽ không sử dụng những cụm từ khóa này nếu chúng không nghe thấy người lớn sử dụng chúng.
- Hãy tưởng tượng giọng nói của bạn qua tai đứa trẻ. Trẻ em thường chú ý đến giọng điệu hơn là những gì bạn thực sự đang nói. Bạn đã bao giờ có một đứa trẻ nói với bạn, “Tại sao bạn lại la mắng con?” khi bạn không thực sự la hét? Giọng điệu của bạn có vẻ tức giận hoặc bực bội mà bạn không nhận ra.
5. Trao đổi nhiều hơn về chủ đề “cảm xúc của con”
Một trong những cách giáo dục trẻ hiệu quả là trao đổi nhiều về cảm xúc của con. Trẻ em tự nhiên có cảm xúc, nhưng chúng thường có hiểu biết rất sơ khai về những gì chúng là. Họ có thể mạnh mẽ, khó hiểu và đáng sợ vì điều đó. Nói chuyện với họ để giúp họ hiểu được cảm giác của họ.
- Hãy nhớ rằng trẻ có thể không hoàn toàn hiểu cảm xúc là gì. Họ có thể không hiểu rằng họ thậm chí có cảm xúc, có nhãn mác. Họ có thể không hoàn toàn hiểu rằng người khác cũng có họ. Họ cũng có thể không hiểu hành vi cá nhân gây ra phản ứng cảm xúc ở người khác. Đừng cho rằng trẻ mới biết đi hoặc trẻ ở độ tuổi mẫu giáo có hiểu biết đầy đủ về cảm xúc – ít có chiến thuật xử lý chúng.
- Hiểu trẻ có thể không thực sự hiểu những gì chúng đang cảm thấy. Khi trưởng thành, chúng ta thường có xu hướng gắn nhãn các cảm xúc: vui, buồn, bối rối, sợ hãi. Nhưng trẻ em có thể không có ngôn ngữ này và do đó không thể giao tiếp hiệu quả. Một cú đấm vào bạn cùng trang lứa có thể là cách duy nhất trẻ có thể sử dụng để bày tỏ sự không hài lòng khi một chiếc bánh quy bị đánh cắp.
- Sử dụng ngôn ngữ giúp mô tả và xác định cảm xúc: “Ồ, không! Tôi thấy Chico đang rơm rớm nước mắt. Tôi nghĩ anh ấy đang khóc và thực sự rất buồn. Bạn có buồn không, Chico?”
