Có rất nhiều lý do để chúng ta tìm hiểu về kiến thức trong lập trình trẻ em, từ đó dạy cho các em về lập trình dễ dàng hơn. Có thể nói, lập trình là kỹ năng giúp trẻ em phát triển được tư duy tính toán và kỹ năng giải quyết vấn đề rất tốt.
Vậy, có các khái niệm, kiến thức cơ bản nào trong lập trình trẻ em? Hãy cùng OhStem điểm danh một số kiến thức cơ bản trong lập trình cho trẻ Tiểu học thông qua bài viết bên dưới nhé, gồm:
- Thuật toán và trình tự lập trình
- Điều kiện
- Vòng lặp
- Chia nhỏ vấn đề
- Và nhiều kiến thức khác!
Mục lục
Kiến thức lập trình trẻ em đầu tiên – Thuật toán và trình tự lập trình
Thuật toán là gì? Chúng ta có thể hiểu, đây giống như là tập hợp hướng dẫn từng bước chi tiết, giúp thực hiện một tác vụ nào đó.
Các hướng dẫn này được sử dụng để giải quyết một vấn đề cụ thể nào đó trong cuộc sống hoặc đạt được một kết quả cụ thể. Và điều quan trọng, các bước hương dẫn này được sắp xếp theo một thứ tự cụ thể, hay còn gọi là trình tự.
Có thể nói, không chỉ xuất hiện trong lập trình trẻ em nói chung, khái niệm thuật toán và trình tự còn xuất hiện rất nhiều xung quanh chúng ta.
Chúng ta có thể lấy ví dụ về thuật toán trong làm bánh sandwich, bạn cần tuân theo nhiều bước hướng dẫn được sắp xếp theo trình tự nhất định:
- Đặt 2 miếng bánh mì ra dĩa
- Dùng dao phết bơ đậu phộng lên 1 miếng bánh mì
- Dùng dao phết thạch lên miếng bánh mì còn lại
- Kẹp 2 miếng bánh với nhau để tạo thành 1 chiếc bánh mì sandwich
Bằng cách xây dựng các hướng dẫn chi tiết từng bước như trên, chúng ta đang thực hành viết các thuật toán.
Bằng cách sắp xếp các hướng dẫn trên theo thứ tự cụ thể, chúng ta đang xây dựng các trình tự.
Trong khoa học máy tính và lập trình trẻ em, chúng ta sử dụng các thuật toán để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau:
- Để giải quyết vấn đề
- Để sắp xếp và tìm kiếm thông tin trong danh sách
- Để xây dựng và đào tạo các mô hình trí tuệ nhân tạo AI
Có thể nói, thuật toán là một trong những khái niệm quan trọng trong dạy lập trình cho trẻ Tiểu học.
Câu điều kiện
Khái niệm quan trọng thứ 2 trong lập trình trẻ em mà chúng ta cần nhắc đến chính là câu điều kiện.
Cũng giống như thuật toán và trình tự, nhiều học sinh và cả chúng ta đều đã quá quen thuộc với câu điều kiện.
Hiểu một cách đơn giản, điều kiện (thường gọi là câu lệnh If, If / Then hoặc dịch ra tiếng Việt là Nếu … thì …) là cách để máy tính đưa ra quyết định, dựa trên từng trường hợp khác nhau.
Khi dạy lập trình cho trẻ Tiểu học, bạn có thể lấy các ví dụ như sau để trẻ hiểu:
- Nếu trời lạnh, chúng ta sẽ mặc áo khoác
- Nếu trời mưa, chúng ta sẽ dùng đến ô
- Nếu đói bụng, chúng ta sẽ đi ăn
Bằng cách sử dụng câu lệnh điều kiện khi lập trình, trẻ em có thể ra lệnh cho máy tính tự đưa ra quyết định dựa trên các trường hợp nhất định.
>> Có thể bạn quan tâm: Giáo án STEM mẫu tất cả các môn MIỄN PHÍ
Vòng lặp
Vòng lặp là một trong những khái niệm rất phù hợp để dạy lập trình trẻ em Tiểu học. Câu lệnh này sẽ yêu cầu lặp lại chương trình trong một khoảng thời gian nhất định.
- Vòng lặp for sẽ lặp lại chương trình với số lần cho trước
- Vòng lặp while sẽ lặp lại chương trình khi một điều kiện là đúng
Ngoài ra, vòng lặp trong lập trình trẻ em cũng giúp chương trình của chúng ta ngắn gọn hơn. Ví dụ như hình dưới, đây là 2 chương trình có ý nghĩa như nhau, nhưng chương trình bên phải có sử dụng vòng lặp còn bên trái thì không:
Chia nhỏ vấn đề
Đây là việc chia nhỏ một vấn đề lớn thành nhiều vấn đề nhỏ hơn, để có thể dễ dàng quản lý và giải quyết vấn đề hơn.
Bạn có thể cho học sinh tiếp cận với khái niệm lập trình trẻ em này một cách đơn giản, thông qua việc yêu cầu các em chia nhỏ những công việc hằng ngày của mình thành các bước nhỏ hơn.
Ví dụ, hãy để các em viết ra hoặc kể ra hướng dẫn các bước đánh răng. Thay vì cầm bàn chải và bắt đầu đánh răng, bạn hãy yêu cầu các bé kể ra chi tiết hơn:
- Cầm bàn chải
- Lấy một ít kem đổ lên bàn chải
- Cho một chút nước
- Lấy bàn chải và chải đều khắp các kẽ răng
- Lặp đi lặp lại động tác này cho đến khi sạch răng, tối đa 2 phút
- Súc miệng với nước và rửa bàn chải
Để hoàn tất việc đánh răng, trẻ cần phải đi qua nhiều bước khác nhau. Trên đây là một ví dụ cụ thể để bạn có thể dạy kiến thức lập trình trẻ em này cho các bé.
Trong lập trình, tính năng chia nhỏ sẽ chia hướng dẫn lớn thành những câu chữ nhỏ mà máy tính có thể hiểu được.
Và nhiều kiến thức khác về lập trình trẻ em!
Ngoài các kiến thức cơ bản về dạy lập trình trẻ em Tiểu học trên, giáo viên cũng có thể bổ sung thêm một số kiến thức nâng cao khi các em đã dần quen với lập trình, gồm:
- Biến: Giống như các biến trong Toán học, trong lập trình trẻ em chúng ta sẽ dùng biến để lưu trữ thông tin. Các thông tin trong biến sẽ thay đổi liên tục
- Hàm: Các em có thể tạo ra một khối lệnh mới, bằng cách đóng gói các chương trình mình muốn vào trong một hàm
- Và nhiều kiến thức khác nữa
>> Xem thêm: Giáo trình dạy học STEM THCS và hướng dẫn chi tiết
Lời kết
Trên đây, OhStem đã giới thiệu đến bạn một số khái niệm cơ bản trong lập trình trẻ em nói riêng và lập trình nói chung. Hy vọng bài viết trên đã mang lại nhiều kiến thức hữu ích đến bạn.
Ngoài ra, bạn đang muốn dạy lập trình cho trẻ Tiểu học hoặc THCS, THPT hoặc thậm chí là mầm non? Hãy liên hệ với OhStem để được hỗ trợ nhé! Chúng tôi có đầy đủ công cụ, tài liệu giáo án và hướng dẫn chi tiết để hỗ trợ giáo viên. Dù bạn là người mới tiếp cận mảng này thì cũng có thể hiểu rõ và dạy học về lập trình trẻ em dễ dàng.
Bạn muốn triển khai giảng dạy STEM hoặc nhận giáo trình STEM miễn phí? Hãy liên hệ ngay với OhStem để được hỗ trợ nhé!
Để tìm hiểu thêm về kit học STEM và các chương trình dạy học STEM, vui lòng liên hệ OhStem qua:
- Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
- Hotline: 08.6666.8168
- Cộng đồng giáo viên STEM hỗ trợ: https://zalo.me/g/lnlumg837
- Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam
