AI là gì? Chúng đang đóng vai trò như thế nào trong cuộc sống của chúng ta?
Bạn có thể thấy, AI cho phép các phương tiện tự lái điều hướng trong giao thông, xử lý các tình huống phức tạp và tránh chướng ngại vật.
Với sự trợ giúp của AI, một chiếc xe tự hành có thể phân tích và diễn giải một lượng lớn dữ liệu được thu thập từ các camera, cảm biến và GPS được trang bị trên đó, từ đó di chuyển một cách hoàn toàn tự động.
Nói một cách đơn giản hơn, AI cho phép các phương tiện tự động nhìn, nghe, suy nghĩ và phản ứng giống như người lái xe.
Đó là một ví dụ điển hình về AI là gì. Trên thực tế, AI còn được ứng dụng vào nhiều lĩnh vực khác, từ điều khiển tivi, quạt, cho đến nhập liệu giọng nói, tìm kiếm trên Google bằng giọng nói,…
Trong bài viết này, hãy cùng OhStem tìm hiểu kỹ hơn về AI là gì, và cách chúng đang thay đổi thế giới hiện tại của chúng ta như thế nào nhé!
>> Bài viết bạn nên tham khảo: Lập trình trí tuệ nhân tạo – nên chọn Python hay Java?
Mục lục
AI là gì? AI hoạt động như thế nào?
Trí tuệ nhân tạo hoạt động giống như cách hoạt động của bộ não con người. Điều đó hoàn toàn không phải là ngẫu nhiên, vì AI đều nhằm bắt chước trí thông minh của con người
Mặc dù tất cả các thành phần được thảo luận trong phần trước đều đóng góp đáng kể vào hiệu quả của AI, nhưng học máy sẽ tiến thêm một bước nữa. ML giúp AI phân tích và hiểu thông tin và thích ứng dựa trên kinh nghiệm trước đó.
Để hiểu rõ hơn về cách thức hoạt động của trí thông minh nhân tạo, hãy xem xét một ứng dụng phần mềm tiêu chuẩn, hỗ trợ xác định cường độ mưa dựa trên tỷ lệ mưa:
- Nếu tốc độ mưa dưới 2,5 mm mỗi giờ, cường độ mưa sẽ “nhẹ”
- Tương tự, nếu nó nhỏ hơn 7,5 mm mỗi giờ nhưng lớn hơn 2,5 mm mỗi giờ, thì cường độ mưa sẽ ở mức “vừa phải”.
Trong phần mềm này, nhà phát triển sẽ phải thiết lập phạm vi của từng danh mục cường độ nhẹ, vừa phải; để máy tính phân loại được chính xác. Nếu nhà phát triển gặp phải lỗi trong khi đặt phạm vi, ứng dụng sẽ hoạt động, nhưng với phạm vi sai và sẽ chúng sẽ không thêr tự sửa.
Nếu một nhà phát triển quyết định tạo một ứng dụng được hỗ trợ bởi AI, họ sẽ phải cung cấp một tập dữ liệu đủ lớn, có đủ thông tin về từng nhóm danh mục và cách phân loại chúng. Hệ thống máy tính AI sẽ sử dụng tập dữ liệu này để xác định cường độ mưa.
AI cũng có thể quét qua hàng tỷ hình ảnh và sắp xếp chúng dựa trên yêu cầu của bạn.
Ví dụ: bạn có thể dạy AI xác định xem hình ảnh là mèo hay chó. Để làm được điều đó, bạn sẽ cung cấp cho máy tính các đặc điểm cụ thể của cả hai loài động vật, ví dụ:
- Mèo có đuôi dài, ngược lại chó có đuôi ngắn hơn.
- Mèo có râu đáng chú ý, trong khi chó thường không có.
- Mèo có móng vuốt rất sắc và có thể thu vào, trong khi chó có móng vuốt xỉn màu hơn.
- AI phân tích tất cả thông tin này với sự trợ giúp của mạng nơ-ron nhân tạo. Khi càng phân tích nhiều ảnh, hệ thống AI càng nhận diện được đối tượng chính xác hơn.
Không phải tất cả các tác vụ do máy AI thực hiện đều phải phức tạp. Bạn có thể chế tạo một thứ đơn giản như máy pha cà phê AI để pha cho bạn một tách cà phê bất cứ khi nào bạn thèm. Nhưng một chiếc máy pha cà phê như vậy cũng có khả năng tìm hiểu chính xác lượng sữa và đường bạn muốn trong tách cà phê của mình vào một giờ cụ thể trong ngày.
>> Đồ chơi cho bé làm quen với công nghệ ngay từ sớm: xBuild Creator Kit
Các ứng dụng của AI là gì?
Hầu hết chúng ta tương tác với hệ thống AI hàng ngày, mặc dù chúng ta không nhận thức được điều đó. Dưới đây là 5 ứng dụng của trí thông minh nhân tạo AI trong cuộc sống mà bạn nên biết.
Thị giác máy tính
Thị giác máy tính (CV) là một lĩnh vực khoa học máy tính nhằm tái tạo hệ thống thị giác của con người để cho phép máy móc “nhìn thấy” và hiểu nội dung của hình ảnh và video.
Với những tiến bộ trong học sâu (DL), lĩnh vực CV đã thành công trong việc thoát khỏi những rào cản trước đây của nó. Thị giác máy tính cấp khả năng nhận dạng hình ảnh cho máy móc để phát hiện và gắn nhãn các đối tượng. CV là một thành phần quan trọng giúp ô tô tự lái trở nên khả thi. Với CV, những xe như vậy có thể nhìn thấy vạch kẻ làn đường, biển báo, các loại xe ô tô khác và lái xe an toàn mà không gặp bất kỳ chướng ngại vật nào.
Một ứng dụng tuyệt vời khác của thị giác máy tính là tính năng tự động gắn thẻ trong Google Photos. Nó có thể sắp xếp ảnh dựa trên nội dung của chúng và đặt chúng vào album. Ví dụ: nếu bạn chụp nhiều ảnh về con mèo của mình, ứng dụng sẽ tự động nhóm tất cả các ảnh mèo đó thành một album duy nhất.
Học sâu
Học sâu (DL) là một tập hợp con của học máy. Nó sử dụng mạng nơ-ron nhân tạo để cho phép máy móc học bằng cách xử lý dữ liệu. Học sâu giúp máy móc giải quyết các vấn đề phức tạp ngay cả khi tập dữ liệu được cung cấp không có cấu trúc và đa dạng.
Tại đây, quá trình học tập diễn ra bằng cách điều chỉnh các hành động của hệ thống dựa trên một vòng lặp phản hồi liên tục. Hệ thống được thưởng cho mỗi hành động đúng và trừng phạt cho những hành động sai. Hệ thống cố gắng sửa đổi các hành động để tối đa hóa phần thưởng.
Máy học
Máy học (ML) là một ứng dụng của trí tuệ nhân tạo, nó cung cấp cho máy tính khả năng học hỏi và cải thiện một cách tự động mà không cần được lập trình rõ ràng để làm như vậy. Các thuật toán học máy có khả năng phân tích dữ liệu, xác định các mẫu và đưa ra dự đoán. Các thuật toán này được thiết kế để cải tiến liên tục bằng cách học hỏi và thích ứng với các tập dữ liệu mới hơn được tiếp xúc với chúng. Một ví dụ tuyệt vời về việc áp dụng ML là thuật toán lọc thư rác trong tài khoản email của bạn.
Tương tự, máy tính sẽ gặp khó khăn trong việc hiểu ngôn ngữ của con người nếu không có NLP. NLP sử dụng các thuật toán thông minh để chuyển đổi dữ liệu ngôn ngữ phi cấu trúc thành một dạng mà máy tính có thể hiểu được từ đó con người và máy móc có thể giao tiếp với nhau một cách dễ dàng hơn.
>> Đồ chơi lập trình dành cho trẻ từ 8 tuổi trở lên: xBot – Robot STEM Kit
Chatbots
Chatbots là ứng dụng phần mềm AI có khả năng mô phỏng các cuộc trò chuyện của người dùng với sự trợ giúp của NLP. Đây là ứng dụng mà chắc hẳn ai trong chúng ta cũng đang sử dụng.
Trợ lý giọng nói
Lần cuối cùng bạn nói chuyện với Siri, Alexa hoặc Trợ lý Google là khi nào? Có lẽ là một vài phút trước. Từ việc đánh thức bạn, tìm kiếm trên web và lên lịch các cuộc hẹn, trợ lý giọng nói đã trở thành một phần của cuộc sống trong thế kỷ 21.
Các ứng dụng này có thể làm việc ngoại tuyến, nhận dạng giọng nói của bạn với độ chính xác cao và trả lời các truy vấn của bạn gần giống như một người khác sẽ làm. Bạn càng tương tác với trợ lý giọng nói của mình, họ càng tìm hiểu về bạn nhiều hơn. Như đã đề cập trước đây, trợ lý cá nhân thông minh sử dụng NLP để phân tích và diễn giải lời nói một cách chính xác và đưa ra phản hồi lại với yêu cầu của bạn.
Ô tô tự lái
Học sâu
Học sâu (DL) là một tập hợp con của học máy. Nó sử dụng mạng nơ-ron nhân tạo để cho phép máy móc học bằng cách xử lý dữ liệu. Học sâu giúp máy móc giải quyết các vấn đề phức tạp ngay cả khi tập dữ liệu được cung cấp không có cấu trúc và đa dạng.
Tại đây, quá trình học tập diễn ra bằng cách điều chỉnh các hành động của hệ thống dựa trên một vòng lặp phản hồi liên tục. Hệ thống được thưởng cho mỗi hành động đúng và trừng phạt cho những hành động sai. Hệ thống cố gắng sửa đổi các hành động để tối đa hóa phần thưởng.
Mạng lưới thần kinh nhân tạo
Mạng nơ-ron nhân tạo (ANN) là một thành phần của trí tuệ nhân tạo, được thiết kế để mô phỏng cách bộ não con người phân tích và xử lý thông tin. Mạng nơ-ron nhân tạo được xây dựng để bắt chước mạng nơ-ron sinh học của não người. Các bản sao nhân tạo của tế bào thần kinh – đơn vị cơ bản của não là các perceptron. Một số lượng lớn các perceptron được xếp chồng lên nhau để tạo thành các ANN.
Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP)
Xử lý ngôn ngữ tự nhiên (NLP) là một nhánh của AI cung cấp cho máy khả năng đọc, hiểu và sản xuất lan của con người. Như bạn có thể biết, máy tính sử dụng ngôn ngữ cấp thấp hoặc ngôn ngữ máy để giao tiếp. Một ngôn ngữ như vậy bao gồm các chữ cái và số không, và con người sẽ gặp khó khăn trong việc giải mã nó.
An ninh mạng
Khi tội phạm mạng ngày càng gia tăng về số lượng và độ phức tạp, AI đang giúp các công ty vượt qua các mối đe dọa này. Các chương trình máy tính hỗ trợ AI và ML (máy học – Machine Learning) có thể chủ động phát hiện các lỗ hổng hệ thống và đề xuất các biện pháp để chống lại chúng.
Với phân tích hành vi, AI có thể tạo ra các mẫu về cách một người dùng điển hình sẽ truy cập và sử dụng hệ thống. Nếu AI phát hiện bất kỳ điều gì bất thường, nó có thể thông báo cho các cơ quan hữu quan để có biện pháp chủ động ngăn chặn kịp thời.
AI trong chăm sóc sức khỏe
Bạn có nhớ IBM Watson, một máy tính trả lời câu hỏi đã giành được giải nhất trị giá 1 triệu đô la Mỹ trong chương trình đố vui Jeopardy?
Watson hiện đang được sử dụng rộng rãi trong ngành chăm sóc sức khỏe. Đây là một chiếc máy tính được vận hành bởi công nghệ máy học và AI.
Watson có khả năng phân tích hàng triệu tài liệu và đề xuất các phương pháp điều trị thay thế chỉ trong vài giây – một điều cực kỳ khó khăn ngay cả đối với một nhóm bác sĩ có kinh nghiệm lâu năm.
AI cũng có thể giúp các nhà nghiên cứu bệnh học chẩn đoán ung thư chính xác hơn, hoặc cung cấp các loại thuốc, phương pháp điều trị được cá nhân hóa.
Bên cạnh việc cứu sống bệnh nhân, các máy móc sở hữu thông minh nhân tạo có thể cải thiện chất lượng và khả năng tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, đồng thời hỗ trợ giảm chi phí cho bệnh nhân.
Một ứng dụng tuyệt vời khác của thị giác máy tính là tính năng tự động gắn thẻ trong Google Photos. Nó có thể sắp xếp ảnh dựa trên nội dung của chúng và đặt chúng vào album. Ví dụ: nếu bạn chụp nhiều ảnh về con mèo của mình, ứng dụng sẽ tự động nhóm tất cả các ảnh mèo đó thành một album duy nhất.
Tổng kết lại
AI là gì, Al không phải thứ gì đó xa vời và kỳ diệu, Al ở ngay trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, trong chính những thứ chúng ta sử dụng hàng ngày. Không quá nếu nói Al chính là phép thuật đã làm thay đổi toàn bộ thế giới mà chúng ta đang sống, và tương lai nó sẽ ngày càng phát triển và đem lại nhiều tính năng hữu ích khác cho con người.
Để tìm hiểu thêm về các đồ chơi, giáo cụ STEAM cho bé, vui lòng liên hệ OhStem qua:
- Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
- Hotline: 08.6666.8168
- Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam
