HIện nay, kinh tế cùng với nền công nghệ kỹ thuật phát triển nhanh. Từ đó kéo theo nhu cầu về nguồn nhân lực chất lượng cao cũng tăng cao hơn. Đây chính là lý do khái niệm “giáo dục 4.0” ra đời. Đây là mô hình giáo dục thông minh kết hợp giáo dục truyền thống. Mô hình này sử dụng thêm các yếu tố về công nghệ thời 4.0 để đào tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao.
Mục lục
Định nghĩa của giáo dục 4.0
Trên thực tế, giáo dục là lĩnh vực chịu ảnh hưởng nhiều từ nền công nghệ. Những yếu tố như: Internet, trí tuệ nhân tạo, công nghệ cao, phần mềm,… có ảnh hưởng rất lớn. Công nghệ thay đổi bắt buộc giáo dục phải thay đổi theo. Đây chính là nguyên nhân mà “giáo dục 4.0” ra đời. Hiện nay, mô hình này đã và đang được nhiều quốc gia, kể cả Việt Nam quan tâm.
Giáo dục 4.0 chú trọng bồi dưỡng trí tuệ cho nguồn nhân lực để từ đó phục vụ ngược lại cho công nghệ. Để đáp ứng được nhu cầu nguồn nhân lực thì càng trường đại học, trung học, thậm chí là tiểu học, mầm non đã và đang không ngừng nghiên cứu và áp dụng các chương trình dạy học mới.
Ngoài ra, giáo dục 4.0 chú trọng đến sự liên kết giữa cơ sở giảng dạy và các tổ chức khác tại địa phương. Điều này giúp khai thác tối đa nguồn nhân lực, vật lực cho các dự án nghiên cứu công nghệ. Nói cách khác, hiện tại học sinh không còn bị gò bó nhiều trên sách như trước nữa. Các bạn học sinh sẽ được tiếp cận nhiều hơn với các hoạt động về nghiên cứu công nghệ.
Ngoài các mô hình phòng học, phòng thí nghiệm thông thường, sinh viên sẽ được tham gia nhiều hơn vào các bộ máy doanh nghiệp. Đây là yếu tố quan trọng giúp các em trang bị các kiến thức cần thiết cho tương lai.
>> Tìm hiểu thêm: HIỂU ĐÚNG VỀ PHƯƠNG PHÁP GIÁO DỤC STEM
Điểm mới mà giáo dục 4.0 mang lại là gì?
Với giáo dục 4.0, khái niệm giáo dục thay đổi hoàn toàn và một số xu hướng mới xuất hiện mà chúng ta chưa hề thấy trước đó. Sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua một số điểm mới mà Giáo dục 4.0 mang lại.
Giáo dục không phụ thuộc vào thời gian và không gian
Học sinh có cơ hội học ở bất cứ đâu và bất cứ khi nào họ muốn. Nhờ các công cụ học tập tương tác mới, giáo dục giờ đây không phụ thuộc vào không gian và thời gian.
Nhu cầu và sự phụ thuộc của học sinh vào các tòa nhà được bao quanh bởi những bức tường, mà chúng ta gọi là “lớp học” hoặc “trường học”, đang giảm dần. Với lợi thế của sự độc lập về thời gian, một đứa trẻ có thể thực hiện việc học của chúng thông qua các công cụ học tập điện tử từ chính căn phòng của mình. Những kiến thức trong sách vở sẽ chuyển thành kinh nghiệm thực tế thông qua các dự án thực hành trong lớp học.
Cá nhân hóa việc học tập
Học sinh sẽ được học tập một cách độc lập thông qua các công cụ đặc biệt được điều chỉnh theo khả năng của họ. Bằng cách này, mỗi học sinh sẽ có thể tiến bộ theo tốc độ của riêng mình.
Khi có được biểu đồ hiệu suất từ phần mềm, giáo viên có thể hiểu rõ hơn các môn học mà học sinh có khuynh hướng hướng tới . Sau đó, giáo viên có thể dễ dàng và hiệu quả xác định các môn học mà học sinh mạnh hơn hay yếu hơn.
Học tập linh hoạt
Các hệ thống giáo dục truyền thống áp dụng cùng một mô hình cho mỗi học sinh. Giáo dục 4.0 tin rằng không có hạn chế trong việc thử các con đường khác nhau, miễn là nó đạt được cùng một mục tiêu.
Trong Giáo dục 4.0, mô hình giáo dục linh hoạt được khuyến nghị cho mọi học sinh. Giáo viên có thể sử dụng dữ liệu trực tuyến để theo dõi và đo lường kết quả của học sinh, sau đó đưa ra những hướng dẫn dựa trên điểm mạnh và điểm yếu cụ thể của họ.
>> Giúp trẻ tiếp cận công nghệ 4.0 dễ dàng hơn với Robot nhện SpiderBot 4 chân thông minh
Học tập dựa trên dự án
Để chuẩn bị cho các em bước vào mô hình làm việc tự do trong tương lai, học sinh cần làm quen với mô hình học tập và nghiên cứu theo dự án. Nói cách khác, học sinh có cơ hội áp dụng những gì đã học vào một dự án thực tế, thay vì viết câu trả lời trên giấy .
Trong lĩnh vực học tập nó được gọi là Maker. Cá nhân sẽ được tự do sử dụng tài năng của mình trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là công nghệ. Thông qua học tập dựa trên dự án, trẻ em có thể cải thiện các khả năng như: giải quyết vấn đề, hợp tác và làm việc theo nhóm, quản lý thời gian…
Không chỉ có 1 kỳ thi duy nhất
Trong hệ thống hiện tại, học sinh phải trải qua những kỳ thi áp lực và cam go. Theo nhiều nhà giáo dục, hệ thống này chỉ thành công trong ngắn hạn. Sau khi thi, học sinh rất nhanh quên những thông tin đã ghi nhớ. Trong Giáo dục 4.0, trọng tâm là đánh giá học sinh theo suốt quá trình học tập.
Học sinh phải tạo ra các hoạt động Maker liên tục và đưa những gì họ đã học được vào thực tế. Trẻ em học viết mã có thể phát triển một máy tính hoặc một trò chơi mà chúng có thể sử dụng trong cuộc sống hàng ngày, thay vì chỉ nắm vững kiến thức lý thuyết. Các dự án này sẽ góp phần chuyển kiến thức lý thuyết thành kinh nghiệm thực tế và lưu trữ nó vào bộ nhớ dài hạn.
Tuy nhiên lợi ích lớn lúc nào cũng đi kèm với hạn chế, chúng ta hãy cùng điểm qua một số hạn chế của giáo dục 4.0 trong giáo dục ở mục tiếp theo đây.
Nhược điểm của giáo dục 4.0
Gây mất tập trung cho học sinh.
Công nghệ như một chất kích thích có thể gây nghiện. Tại Hoa Kỳ, trung bình một người kiểm tra điện thoại thông minh của họ khoảng 100 lần mỗi ngày. Hành động đó xảy ra ngay cả khi không có thông báo nào để họ kiểm tra. Học sinh có thể thấy mình đang cố gắng truy cập các ứng dụng khác của trải nghiệm trực tuyến thay vì trải nghiệm học tập. Chỉ những ranh giới rõ ràng và những nguyên tắc phải tuân theo mới có thể chống lại vấn đề này để công nghệ có thể mang lại cơ hội học tập cần thiết.
Tạo ra các vấn đề y tế cho một số học sinh
Nhìn chằm chằm vào màn hình máy tính, màn hình điện thoại thông minh có thể gây mỏi mắt. Khi điều này xảy ra, các triệu chứng có thể bao gồm kích ứng mắt, cảm giác mệt mỏi và thậm chí là mờ mắt. Nó cũng có thể dẫn đến một tình trạng nghiêm trọng hơn được gọi là “Hội chứng thị giác máy tính”. Theo báo cáo từ CBS News, việc sử dụng máy tính nhiều ở trẻ em khiến chúng có nguy cơ bị cận thị sớm. Ở những người từ 12 tuổi trở lên, tỷ lệ mắc cận thị là gần 60%.
>> Làm quen giáo dục 4.0 không khó với giáo cụ STEM về lập trình Robot thông minh Wall-E
Có nhiều nguồn tài liệu không đáng tin cậy
Có rất nhiều thứ tốt có thể được tìm thấy trên internet ngày nay. Cũng có rất nhiều dữ liệu hoàn toàn sai lệch có thể được tìm thấy. Học sinh phải học cách xác định một nguồn thông tin chất lượng và nguồn thông tin không đáng tin cậy. Hậu quả của những nguồn thông tin sai lệch này sẽ dẫn đến nhiều hậu quả cho trẻ. Vậy nên là phụ huynh, chúng ta phải thường xuyên theo dõi việc học tập của con em mình, và tìm ra những phương pháp hiệu quả nhất cho việc học của trẻ.
Làm giảm kết nối với các mối quan hệ trực diện
Tương tác với mọi người trực tuyến là một trải nghiệm rất khác so với tương tác trực tiếp. Khi mọi người cảm thấy như thể họ có thể ẩn danh, họ bắt đầu mất đi ý thức đối với lời nói và hành vi của mình. Một số người thậm chí còn ngắt kết nối với các tương tác xã hội thông thường để thoải mái với màn hình, từ ngữ và biểu tượng cảm xúc. Đó là lý do tại sao công nghệ nên được sử dụng như một công cụ trong lớp học. Nó không thể là thành phần duy nhất của quá trình học tập đối với học sinh.
Lợi ích của mô hình giáo dục 4.0
Nền công nghệ ngày càng phát triển, vì vậy nguồn nhân lực cũng phải thay đổi theo. Điều đó đòi hỏi mô hình giáo dục phải có thêm sự cải tiến nhiều hơn nữa. Bạn có thể thấy, sinh viên mới ra trường hiện nay đã gặp rất nhiều khó khăn trong tìm việc làm vì thiếu kinh nghiệm, thiếu kỹ năng,… Vì vậy, việc cải cách và nâng cấp mô hình giáo dục là điều tất yếu. Hãy cùng điểm qua những lợi ích lớn của giáo dục 4.0:
Tạo điều kiện để học sinh, sinh viên học hỏi chuyên sâu
Trong mô hình giáo dục 4.0, học sinh và sinh viên sẽ được tiếp cận nhiều hơn với thực hành. Các chương trình trên lớp không chỉ gói gọn trong sách giáo khoa. Chúng sẽ bao gồm các buổi thực hành để các bạn có thể nắm rõ hơn về lý thuyết.
Bên cạnh đó, các bạn sẽ được thực tập trực tiếp tại các doanh nghiệp có liên kết với trường học. Điểm cốt yếu của giáo dục 4.0 là giúp kích thích tư duy làm việc độc lập. Học sinh phải có khả năng tự giải quyết vấn đề. Thay vì học thuộc, nhớ nhiều như trước thì bây giờ, các bạn học sinh sinh viên sẽ học theo kiểu học đến đâu, áp dụng thực tế ngay đến đó. Điều quan trọng là phải thay đổi lối suy nghĩ cũ về cách học tập của sinh viên để có thể theo kịp với nền giáo dục 4.0.
Tăng kỹ năng làm việc độc lập
Mục đích của giáo dục 4.0 chính là giúp học sinh sinh viên có thể tự độc lập tìm hiểu, học hỏi. Qua đó, các em có thể để đạt được kết quả cao nhất mà mình mong muốn. Khi được làm việc thực tế tại doanh nghiệp, các bạn sinh viên sẽ có góc nhìn tổng quan về môi trường làm việc. Các em cũng có thể đánh giá được năng lực của bản thân, từ đó cải thiện bản thân tốt hơn.
Học sinh sinh viên là đối tượng chính hưởng lợi từ giáo dục 4.0
Đối tượng trung tâm mà mô hình giáo dục 4.0 hướng đến chính là người học. Thông qua việc tiếp xúc với công nghệ và các dự án thực hành, người học sẽ có nhiều mối quan hệ hơn. Thông qua đây, các bạn sinh viên sẽ cải thiện khả năng giao tiếp. Ngoài ra, phụ huynh cũng có thể theo dõi kết quả học tập của con qua các phần mềm học tập.
Trong mô hình giáo dục 4.0, học sinh được tạo điều kiện để phát triển khả năng tự học tốt nhất. Lộ trình tự học của học sinh đã được cá nhân hóa hơn. Nói ngắn gọn, giáo dục 4.0 đích thực là cuộc cải cách toàn diện và đáng được quan tâm nhiều hơn để có thể mang lại nguồn nhân lực tốt nhất cho nền công nghệ 4.0.
Lời kết
Ưu điểm và nhược điểm của giáo dục 4.0 cho thấy việc thử các công cụ mới cho việc học có thể có lợi và cũng có thể có hại. Không có câu trả lời đúng hoặc câu trả lời sai ở đây. Điều quan trọng là cách mình tiếp cận và sử dụng nó như thế nào. Công nghệ có thể mở ra nhiều cánh cửa hơn đối với những người sử dụng nó đúng cách. OhStem hy vọng bài viết trên hữu ích với bạn, ngoài ra nếu muốn tìm hiểu thêm bạn cũng có thể truy cập tại đây
Để tìm hiểu thêm về các đồ chơi, giáo cụ STEAM cho bé, vui lòng liên hệ OhStem qua:
Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
Hotline: 08.6666.8168
Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam
