Toán Soroban được xem là giải pháp giúp trẻ học về các con số và làm toán tối ưu. Đây là phương pháp tiên tiến, hiện đại, được nhiều quốc gia trên thế giới tin tưởng áp dụng. Trong bài viết này, hãy cùng OhStem tìm hiểu về toán Soroban là gì, cũng như cách dạy bé học Toán hiệu quả bằng Soroban nhé!
Mục lục
Giải pháp học toán Soroban là gì?
Trước khi đi tìm hiểu xem học toán theo phương pháp Soroban có tốt không, bạn nên nắm vững định nghĩa về học toán Soroban trước. Nguyên lý tính bằng tay – học Toán Soroban được xây dựng dựa trên chiếc bàn tính Soroban cổ có nguồn gốc từ Trung Quốc
Vào những năm 1600 của thế kỷ XVII, chiếc bàn tính nhẩm Soroban đã du nhập đất nước hoa anh đào. Cũng kể từ đây, nó trở thành một trong những thiết bị điện tử tính toán được ưa chuộng hàng đầu, không những ở Trung Hoa, Nhật Bản mà còn được ứng dụng rộng rãi ở các nước Châu Á khác.
Nhờ vào cơ chế của chiếc bàn tính cổ xưa Soroban, người Nhật đã học tập và nghiên cứu ra hướng giải quyết tính nhẩm nhanh. Đây được xem như là một ứng dụng tính nhẩm một cách nhanh nhất, giúp phát triển trí não. Thậm chí, Nhật Bản còn xây dựng một giải đấu Soroban với cấp độ cao nhất là Flash AnZan.
Như vậy, bạn đã hiểu được cơ bản về phương pháp học toán Soroban là gì rồi đúng không?
>> Xem thêm: Lợi ích của toán Soroban
Phương thức học toán Soroban có tốt không?
Theo các nghiên cứu của hiện đại, khi tiếp xúc trực tiếp với cách thức học toán Soroban, các em học sinh sẽ được phát triển trí não rất tốt. Bởi vì, bàn tính nhẩm Soroban sẽ giúp các bé tiếp thu và sử dụng được cả 2 bán cầu não trái và bán cầu não phải, thông qua 2 hoạt động là phán đoán hình ảnh và bắt tay vào làm các phép tính. Trong đó, tư duy bán cầu não trái sẽ phụ trách việc tính toán có logic, còn bán cầu não phải sẽ góp phần phát triển trí sáng tạo thông qua hình ảnh của bàn tính Soroban.
Ví dụ về quá trình học tính toán bằng bàn tính Soroban:
- Khi nghe thấy số 75, thông tin này sẽ được truyền lên bán cầu não trái và não trái lại truyền sang não phải. Tại đây, bán cầu não phải sẽ hình dung ra hình ảnh bộ bàn tính Soroban. Các em sẽ tưởng tượng ra sự di chuyển của các hạt trên bàn tính sao cho các hạt này thể hiện con số 75
- Như vậy, bên não trái chỉ ghi nhớ thông tin là con số 75, còn bán cầu não phải lại hình dung và tập trung suy nghĩ, tưởng tượng ra một hình ảnh về số 75 trên bàn tính Soroban
Nhiều nhà nghiên cứu toán học trên thế giới lại cho rằng, Soroban là cách học Toán khiến cho não bộ “mệt mỏi”, nhất là đối với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nhiều giáo viên lại cho rằng khi bé áp dụng phần mềm ứng dụng Soroban thì trẻ tưởng tượng rất nhanh về từng con số.
>> Xem thêm: 5 khoá học về cách học toán soroban cho bé hiệu quả
Độ tuổi phù hợp để học Toán Soroban
Từ 0 đến 2 tuổi là thời điểm mà não bộ đang trong độ tuổi phát triển, sau 2 tuổi cả hai bán cầu não giống như cải tiến vậy. Lúc này, bé cần thời gian để phát triển và hoàn thiện não bộ sao cho tốt nhất, bố mẹ và giáo viên không nên dạy toán Soroban cho bé ở độ tuổi này.
Theo nghiên cứu của các chuyên gia, độ tuổi phù hợp nhất cho mọi trẻ em khi học toán Soroban là từ 5 – 16 tuổi. Lúc này, trí não của các người bạn nhỏ đã phát triển và hoàn thiện đầy đủ, nên kiến thức học toán Soroban sẽ giúp các em phát triển não bộ tốt nhất
Phương pháp Soroban là một hướng học toán thú vị, hiệu quả nếu như trẻ nhỏ học đúng thời điểm. Các bậc thầy cô và ba mẹ không nên cho con học quá sớm khi não trẻ chưa phát triển đầy đủ.
Nhưng ngược lại, thầy cô và ba mẹ cũng không nên cho con học quá muộn khi các con đã quá lớn và trải qua “giai đoạn vàng” của việc tiếp thu, học hỏi nhé!
Bàn tính Soroban là gì?
Để học được toán Soroban, chúng ta cần có công cụ phù hợp. Công cụ ở đây chính là bàn tính Soroban. Dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiể kỹ hơn về bàn tính Soroban là gì:
Bàn tính Soroban là một khung gỗ hình chữ nhật được chia ra thành 2 bởi một thanh ngang. Nhờ đó, chúng có 2 phần là phần trên & phần dưới
Bên trên bàn tính có một loạt các dây dọc có đính 5 hạt (1 ở hàng trên và 4 ở hàng dưới) kéo dài từ trên xuống dưới của khung. Hạt ở hàng trên đại diện cho giá trị là 5 và mỗi hạt trong 4 hạt ở hàng dưới đại diện giá trị 1. Từng dây dọc sẽ biểu thị các lũy thừa của 10
Các bàn tính Soroban khác có thể sẽ có số lượng hạt & dây khác nhau, phục vụ cho các hoạt động tính nhẩm ở phạm vi số lớn hơn hoặc nhỏ hơn
Hướng dẫn cách tính toán với bàn tính Soroban
Mỗi hạt ở hàng dưới, như đã nêu, có giá trị 1. Sau khi đếm 5 hạt phía dưới, kết quả được “mang” lên hàng trên. Sau khi đếm xong phía trên ở hàng trên, kết quả (tức là 5) được chuyển sang cột liền kề bên trái thứ nhất. Để cộng thêm, bạn sẽ bắt đầu đếm tiếp ở cột khác.
Cột ngoài cùng bên phải đại diện cho cột đơn vị, cột liền kề tiếp theo bên trái là cột hàng chục,…
Một số cách tính soroban đơn giản
Khi bạn đã học cách đếm trên bàn tính, thao tác đầu tiên mà chúng ta có thể học là “thêm vào” (hay còn gọi là phép cộng). Có nhiều chiến lược khác nhau có thể được áp dụng trong khi bé theo học các lớp học về toán Soroban.
Dưới đây, OhStem sẽ hướng dẫn bạn cách tính Soroban dựa trên bàn tính có 2 hạt ở hàng chục và 5 hạt ở hàng đơn vị nhé!
Chiến lược 10
Ví dụ, nếu chúng ta phải thực hiện phép tính 9 + 6, chúng ta sẽ tiến hành theo các bước:
- Nhập 6 và 9 vào hai cột đầu tiên
- Chuyển từ 6 thành 9 để 9 trở thành 10 và 6 trở thành 5
- Bây giờ, chúng ta có thể dễ dàng tính được 10 + 5 = 15.
Một khi con bạn thành thạo chiến lược này trên bàn tính, bạn có thể đổi các phép tính có các số lớn hơn để các bé có thể thực hành
Chiến lược 5
Với chiến lược 5, ta sẽ thêm một lượng vào số ban đầu để nó thành số chẵn và bớt đi một lượng đó ở số còn lại. Ví dụ, nếu chúng ta phải thực hiện phép tính 6 + 7, chúng ta sẽ tiến hành theo các bước:
- Nhập 6 và 7 trong hai dây đầu tiên. Ở đây, nếu thêm 3 vào 7 sẽ thành 10, và chúng ta sẽ bớt đi 3 hạt ở số 6. Bây giờ việc thực hiện 10 + 3 = 13 thật dễ dàng. Chiến lược này hoạt động trong các vấn đề mà hai số được thêm vào nhiều hơn 5
>> Bài viết hữu ích: Giải đáp một số thắc mắc của phụ huynh về Soroban
Thêm các số lớn hơn
Giả sử, chúng ta phải thực hiện phép tính 65 + 89:
- Học sinh sẽ phải biểu diễn 89 trên bàn tính. Dây đầu tiên từ bên phải sẽ có 9 và dây thứ hai sẽ có 8
- Chúng ta bắt đầu với dây đầu tiên và thêm 5 vào số 9 (cộng hàng đơn vị). Điều này sẽ dẫn đến kết quả là 14
- Giữ chữ số 4 và chuyển từ 1 đến 8, do đó tạo thành 9. Bây giờ thực hiện 9 + 6 sẽ cho kết quả là 15 (cộng hàng chục)
Vì vậy, kết quả thực tế sẽ là 154
Cách tính soroban cho phép trừ?
Thao tác tiếp theo mà bạn sẽ học là, làm thế nào để sử dụng bàn tính trong phương pháp từng bước để thực hiện phép trừ? Phép trừ chỉ là quá trình ngược lại của phép cộng. Tất cả những gì bạn cần làm là mượn các chữ số từ cột trước đó thay vì mang chúng đi. Ví dụ, nếu bạn muốn trừ 867 cho 932:
- Sau khi nhập 932 vào bàn tính, hãy bắt đầu trừ từng cột từ bên trái. Nếu bạn trừ 8 cho 9, bạn sẽ nhận được 1, vì vậy bạn sẽ để lại một hạt duy nhất ở vị trí hàng trăm
- Bây giờ chuyển sang vị trí hàng chục. Bạn không thể trừ 6 với 3, vì vậy bạn sẽ phải mượn 1 ở hàng trăm để lại nó bằng 0. Bây giờ bạn phải trừ 6 với 13 để thành 7
- Bây giờ chuyển sang vị trí của đơn vị. Lặp lại quy trình. Vì bạn không thể trừ 7 cho 2 nên bạn phải mượn 1 ở hàng chục, điều này sẽ chuyển 7 có ở hàng chục thành 6. Bây giờ lấy 7 trừ đi 12 để bạn thu được 5
Vì vậy, câu trả lời cuối cùng của chúng ta sẽ là 932 – 867 = 65
Thực hành thường xuyên sẽ giúp mọi thứ thực hiện dễ dàng hơn. Làm việc với bàn tính soroban thường xuyên sẽ làm cho trí óc nhạy bén hơn. Vì vậy, nó đòi hỏi sự kiên nhẫn và rèn luyện thường xuyên
>> Đồ chơi rèn luyện tư duy toán học cho trẻ: Giáo cụ Montessori – đồ chơi cân bằng học toán
Làm thế nào để sử dụng toán Soroban cho phép nhân?
Bây giờ chúng ta hãy chuyển sang phép toán quan trọng tiếp theo là phép nhân. Làm thế nào để thực hiện phép nhân với một bàn tính gỗ?
Để nhân các số nhỏ, chẳng hạn 6 × 4, chúng ta có thể yêu cầu học sinh thực hiện theo quy trình cộng. Tất cả những gì các em phải làm là nhập 6 trong bốn dây khác nhau
Sau đó, hãy làm theo chiến lược 5 như đã đề cập ở trên. Vì vậy, bây giờ họ phải thực hiện 5 + 5 + 5 + 5 = 20 và 1 + 1 + 1 + 1 = 4. Cuối cùng, các bé sẽ phải thực hiện phép tính 20 + 4 = 24
Vâng, nhưng chiến lược nêu trên chỉ có thể được sử dụng trong trường hợp số lượng ít. Có thể có những tình huống trong đó học sinh phải đối mặt với số lượng lớn. Trong những trường hợp đó, chúng tôi sẽ làm theo một cách tiếp cận khác
Ví dụ cụ thể
Ví dụ: nếu bạn đang nhân 34 × 12.
Bước 1: Gán một chữ cái vào mỗi cột. Vì vậy, nó sẽ trở thành “3”, “4”, “X”, “1”, “2” và “=”.
Để phần còn lại của các cột ở bên phải vì nó dành cho câu trả lời. Hãy nhớ rằng “X” và “=” sẽ được biểu thị bằng các cột trống.
Bước 2: Nhân 3 với 1 và sau đó 3 với 2. Tiếp theo, bạn sẽ nhân 4 với 1 và sau đó 4 với 2.
Bước 3: Ghi kết quả của các phần đã tính theo đúng thứ tự. Bắt đầu ghi tích thứ nhất tức là 3 x 1= 3 ở dây thứ bảy. Tiếp theo, 3 × 2 = 6, ghi nó sau cột mà bạn đã ghi 3 tức là dây thứ tám.
Bước 4: Khi bạn nhân 4×1, hãy cộng kết quả tức là 4 với phép nhân trước đó mà chúng ta đã làm tức là 3 × 2 = 6. Bây giờ 4 + 6 trở thành 10. Mang một đến dây thứ bảy là 3 và bây giờ nó trở thành 4 và dây thứ tám trở thành 0.
Bước 5: Thực hiện phép nhân cuối cùng được 4 × 2 = 8. Được ghi ở dây thứ chín. Vì vậy, câu trả lời của chúng tôi là 408.
Cách tính soroban mới đầu sẽ hơi khó khăn để hiểu, nhất là với các bé. Nhưng khi tập luyện thường xuyên, tư duy phát triển, việc sử dụng soroban sẽ hoàn toàn trở nên đơn giản. Chúc các bạn thành công với hướng dẫn của chúng tôi nhé!
>> Tìm hiểu thêm: Cách dạy trẻ lớp 1 tính nhẩm nhanh nhất, hiệu quả nhất
Lời kết
Trên đây là những chia sẻ của chúng tôi về học toán Soroban. Hy vọng bạn đã biết cách ứng dụng Soroban vào giáo dục trẻ. Ngoài ra, để trẻ thông minh và phát triển trí tuệ toàn diện, nắm bắt được công nghệ trong thời 4.0, các giáo cụ STEM hiện đại là điều không thể thiếu
Trong độ tuổi vàng này của trẻ, việc tiếp xúc với các đồ chơi giáo dục càng sớm càng có lợi cho sự phát triển trí não của bé. OhStem là đơn vị uy tín chuyên cung cấp các đồ chơi giáo dục cho mọi lứa tuổi từ 4 tuổi trở lên:
- PetBot (4+): Robot thú cưng mầm non có thể lập trình bằng thẻ lệnh có đánh dấu các mũi tên (Đại diện cho hướng di chuyển của robot)
- Robot lập trình: Các dòng robot lắp ráp & lập trình, sử dụng ngôn ngữ kéo thả (tương tự Scratch), giúp trẻ học và tìm hiểu về lập trình. Sản phẩm phù hợp cho bé chơi tại nhà hoặc dạy học tại trường
Để được tư vấn kỹ hơn về các đồ chơi giáo dục trên, vui lòng liên hệ OhStem qua:
- Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
- Hotline: 08.6666.8168
- Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
