Hãy tưởng tượng cuộc sống có thể dễ dàng hơn bao nhiêu nếu con bạn tự mặc quần áo, tự dọn dẹp nhà cửa? Cách dạy con tự lập sẽ không chỉ giúp bạn dễ dàng hơn trong cuộc sống, mà nó còn giúp trẻ sớm trưởng thành và trở thành những công dân có ích trong tương lai. Tuy nhiên, việc dạy con tự lập đôi khi có thể hơi khó khăn, nhiều bậc phụ huynh thường chia sẻ rằng đã thử nhiều lần và đều thất bại. Vậy nên, chỉ cố gắng không là chưa đủ, bạn cần có một chiến lược phù hợp và lâu dài với trẻ. Bạn đã biết 9 cách dạy con tự lập hơn hiệu quả nhất hiện nay chưa? Hãy cùng theo dõi bài viết để biết những cách đó là gì nhé!
Mục lục
Tại sao trẻ nên học cách tự lập
Con bạn lúc này có thể còn quá nhỏ, nhưng cuối cùng, các người bạn nhỏ của bạn sẽ lớn lên, trở thành một người trưởng thành. Việc học một vài kỹ năng sống sớm trong cuộc sống có thể chuẩn bị cho trẻ các kỹ năng hoàn thiện, để xử lý các nhu cầu của tuổi trưởng thành.
Trẻ em phải mất một thời gian để làm quen với việc đưa ra lựa chọn, quyết định mà chúng nghĩ là phù hợp nhất với mình. Bằng cách giới thiệu những lựa chọn sớm trong cuộc đời, trẻ em có thể bắt đầu hiểu rõ bản thân hơn và biết lựa chọn những điều khiến mình vui vẻ, hài lòng hơn. Đây là những lợi ích của việc dạy con tự lập từ sớm.
Cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng và đơn giản. Sẽ có những lúc con bạn không làm được như những gì đã mong đợi, và có thể những khó khăn đó sẽ khiến con bạn chán nản và bỏ cuộc. Nhưng nếu bạn dạy con tự lập từ sớm, con bạn sẽ dễ dàng nhận ra sai lầm của mình, tìm đến bạn để được hỗ trợ hoàn thành công việc tốt hơn. Tự lập cho phép con bạn bắt đầu tự học mọi thứ, chấp nhận rủi ro và nhận thức tốt hơn về thế giới xung quanh.
>> Bài viết hữu ích: 5 nguyên tắc nuôi dạy con bố mẹ cần biết
Cách dạy con tự lập ba mẹ nên biết
Hãy cho trẻ biết được những kỳ vọng của bạn
Trẻ em thường cố gắng vươn lên để đáp ứng kỳ vọng của người lớn, miễn là kỳ vọng đó rõ ràng và hợp lý. Nếu bạn kỳ vọng quá nhiều, rất có thể trẻ sẽ bỏ cuộc. Nhưng nếu kỳ vọng của bạn phù hợp, bạn sẽ thách thức được trẻ giải quyết những thứ mà các em có khả năng giải quyết. Vì vậy, hãy cố gắng tạo ra những kỳ vọng hợp lý. Quá trình này có thể yêu cầu một đoạn thời gian thử nghiệm và sửa sai.
Nếu bạn không chắc chắn điều gì tạo nên một kỳ vọng hợp lý, hãy thiết lập một kỳ vọng cao hơn một chút so với những gì bạn đang thấy bây giờ. Sau đó, hãy quan sát con bạn cố gắng vươn lên để đáp ứng kỳ vọng của bạn hay không. Hãy làm rõ những mong đợi của bạn bằng cách nói những lời nói cụ thể như: “Bố hy vọng con có thể tự mặc quần áo trong vòng năm phút” hoặc “Mẹ mong con đặt bát đĩa của mình vào bồn rửa khi ăn xong”.
Đầu tư thời gian vào giảng dạy – cách dạy con tự lập hiệu quả
Bạn sẽ dễ dàng tự làm hầu hết các công việc hơn là dạy con bạn cách thực hiện chúng. Và không bao giờ dễ dàng khi chứng kiến con bạn phải vật lộn để làm điều gì đó mà bạn có thể tự làm thay con dễ dàng. Nhưng, hãy nghĩ về thời gian bạn dành để dạy con tự lập như một khoản đầu tư. Khi bạn dành thời gian chỉ cho con mình cách dọn dẹp nhà bếp hoặc cách hút bụi phòng khách ngay bây giờ, bạn sẽ rảnh rỗi hơn trong tương lai, khi không phải tự mình làm những việc này nữa.
Thiết lập các quy trình
Hầu hết trẻ em co thể tự lập một cách dễ dàng khi xây dựng được các thói quen, các quy trình sinh hoạt. Một thói quen tốt sẽ giúp các em biết mình cần phải làm gì theo một trình tự cụ thể.
Ví dụ, một thói quen mỗi khi thức dậy buổi sáng sẽ là:
- Mặc quần áo
- Chải tóc
- Rửa mặt
- Ăn bữa sáng
- Đánh răng
- Đóng gói ba lô
Một thói quen sau giờ học có thể bao gồm:
- Tận hưởng 30 phút thời gian sử dụng thiết bị
- Làm bài tập về nhà
- Làm việc nhà
- Ăn tối
- Chơi một trò chơi
- Tắm
- Mặc đồ ngủ
- Đánh răng
- Đọc sách
- Đi ngủ
Thiết lập các thói quen với các quy trình rõ ràng sẽ giúp con bạn biết phải làm gì sau đó. Việc tạo ra trật tự giúp loại bỏ căng thẳng và hỗn loạn mà bạn có thể gặp phải khi mọi người đang gấp rút hoàn thành công việc.
Tạo hình ảnh minh họa và biểu đồ hành vi
Rõ ràng, bạn không muốn đứng xung quanh và quản lý vi mô nhiệm vụ từng bước một. Điều này có thể phản tác dụng và thúc đẩy sự phụ thuộc nhiều hơn vào bạn. Giải pháp cho vấn đề này đó là tạo một biểu đồ giải thích từng bước để có thể tăng tính độc lập của con mình. Đối với những trẻ chưa biết đọc, hãy cung cấp các hình ảnh hướng dẫn trẻ từng bước phải làm gì.
Nếu bạn là người nghệ thuật, bạn có thể vẽ những bức tranh. Nếu không, hãy tìm những hình ảnh bạn có thể cắt ra. Bạn có thể tìm thấy hình ảnh về cách ăn mặc độc lập trong sách hoặc trên mạng. Con bạn có thể tìm thấy niềm vui lớn khi nhìn thấy những hình ảnh hoạt hình trông giống như chúng đang thực hiện từng bước của một nhiệm vụ.Treo những hình ảnh minh họa gần nơi trẻ thực hiện nhiệm vụ. Một biểu đồ về việc dọn dẹp phòng ngủ của họ có thể ở trên cửa phòng ngủ. Một biểu đồ nhắc nhở họ nên đóng gói những gì trong ba lô có thể được treo bên cạnh móc áo khoác hoặc cạnh cửa.
Cách xây dựng biểu đồ các loại hành vi cho con bạn:
- Định hình hành vi mà bạn muốn con mình làm
- Cho dù bạn muốn đứa con 6 tuổi học cách bình tĩnh khi chúng buồn bã hay bạn muốn con bạn biết cách chuẩn bị bữa tối cho gia đình, hãy uốn nắn hành vi của chúng từng bước một.
- Chỉ cho họ những gì phải làm. Sau đó, hướng dẫn họ khi họ cố gắng tự làm.
- Cung cấp phản hồi tích cực khi họ đang đi đúng hướng và chuyển hướng khi họ đi sai đường.
- Khi chúng đã thành thạo bước đầu tiên, hãy dạy chúng bước tiếp theo trong quy trình.
- Điều quan trọng là củng cố hành vi của họ từng bước nhỏ khi họ học một kỹ năng mới.
Thường xuyên động viên, khuyến khích trẻ
Hãy hưởng cho con bạn vì đã tự mình hoàn thành công việc được giao. Đối với một đứa trẻ lớn hơn, hãy đưa ra phần thưởng hàng tuần. Bạn có thể nói, “Nếu bạn dọn phòng sạch sẽ và làm bài tập về nhà trước bữa tối mỗi tối, bạn có thể mời một người bạn đến nhà vào thứ Bảy.”
Nếu bạn đưa ra một phần thưởng yêu cầu con bạn phải làm một việc gì đó trong một số ngày cụ thể liên tiếp, chúng có thể sẽ lộn xộn vào ngày thứ hai và bỏ cuộc trong cả tuần. Thay vào đó, hãy cân nhắc đưa ra phần thưởng tương tự sau khi làm việc gì đó trong những ngày không liên tiếp. Ví dụ, bạn có thể nói, “Khi bạn hoàn thành bài tập về nhà trước bữa tối, bạn có thể sử dụng máy tính xách tay của mình trong một giờ vào buổi tối.”
Có thể bạn không biết nhưng đồ chơi thông minh xBot sẽ là món quà khích lệ mà trẻ vô cùng thích thú. Còn gì tuyệt vời hơn những món quà công nghệ vừa mang tính chất giải trí, vừa mang tính khích lệ và đặc biệt nhất là tính giáo dục cao.
Những đứa trẻ khác có thể phản ứng tốt với hệ thống nền kinh tế mã thông báo, nơi chúng kiếm được mã thông báo cho hành vi tốt. Các mã thông báo sau đó có thể được đổi lấy các đặc quyền cụ thể. Ví dụ: 30 phút thời gian sử dụng thiết bị có thể có giá trị hai token, trong khi bữa tối tại nhà hàng yêu thích của họ có thể yêu cầu 50 token.
Bất kể bạn chọn loại khuyến khích hoặc phần thưởng nào, nó phải giống với thế giới thực. Tương tự như cách sếp trả lương cho bạn sau khi bạn hoàn thành công việc, hãy thưởng cho con bạn khi chúng đạt được mục tiêu.
Tạo hợp đồng hành vi
Khi con bạn muốn có nhiều trách nhiệm hơn, chẳng hạn như một chiếc điện thoại thông minh mới hoặc một tài khoản mạng xã hội, hãy tạo một hợp đồng hành vi nêu rõ những mong đợi của bạn.
Một hợp đồng truyền thông xã hội có thể bao gồm các quy định như:
- Con sẽ không chấp nhận lời mời kết bạn từ những người lạ.
- Con sẽ nói với ba mẹ hoặc người quen khi có ai đó gửi cho con những hình ảnh, ngôn từ không phù hợp.
- Con sẽ không nói cho bất kỳ ai biết địa chỉ nhà ở hay địa chỉ trường học của mình
- Con sẽ không gửi hình ảnh riêng tư của mình cho bất cứ người nào khác.
- Nếu con vi phạm các điều như trên, con sẽ không được quyền truy cập vào các tài khoản mạng xã hội nữa
- Cho con bạn xem các việc cần tuân thủ, và cho con bạn không gian được hỏi, thắc mắc và trao đổi trực tiếp với bạn về hợp đồng.
Hãy nói rõ rằng bạn sẽ chỉ cho phép tự do và độc lập hơn nếu con bạn tuân theo các quy tắc và những đặc quyền này có thể bị xóa nếu con bạn không tuân theo các nguyên tắc.
Quyền kiểm soát của phụ huynh đối với TV và Internet
Cho phép những hậu quả tự nhiên
Mặc dù sẽ có những lúc bạn cần phải giải quyết những hậu quả hợp lý , như lấy đi đồ điện tử của con bạn khi chúng thức quá khuya để sử dụng chúng, nhưng cũng sẽ có những lúc hậu quả tự nhiên có ý nghĩa nhất.
Ví dụ, nếu con bạn quên đóng gói giày đá bóng, đừng giao đôi giày đã quên để tập luyện. Thay vào đó, hãy cho phép con bạn ngồi bên lề trong khi luyện tập hoặc chơi trò chơi. Đó là hệ quả tự nhiên của sự lựa chọn của họ.
Hậu quả tự nhiên có thể là giáo viên xuất sắc. Và con bạn có thể nhớ để làm tốt hơn vào lần sau.
Không la mắng trẻ
Một trong những cách dạy con tự lập hiệu quả mà ba mẹ không hay để ý tới đó chính là ngừng la mắng trẻ. Bạn có thể cảm thấy hấp dẫn khi đưa ra lời nhắc nhở về việc làm của con mình, nhưng việc cằn nhằn sẽ chỉ khiến trẻ càng phụ thuộc vào bạn nhiều hơn. Tránh nói những câu như “Đừng quên dọn phòng trước giờ ăn tối nếu bạn muốn kiếm phần thưởng.” Nếu bạn làm vậy, con bạn sẽ không tạo ra cách để nhắc nhở bản thân. Thay vào đó, họ có thể phụ thuộc vào bạn nhiều hơn để được nhắc nhở. Vì vậy, hãy chống lại ý muốn mè nheo hoặc năn nỉ để con bạn độc lập hơn. Thay vào đó, hãy chỉ đường một lần. Sau đó, hãy cho con bạn một cơ hội để chứng tỏ chúng có thể độc lập.
Giúp trẻ có trách nhiệm và hứng thú hơn trong việc bảo vệ môi trường xung quanh với Đồ chơi tưới cây thông minh Plant:Bit
Tổng kết
Mỗi đứa trẻ trưởng thành với một tốc độ hơi khác nhau. Vì vậy, đừng quá nản lòng khi các bé vẫn chưa học được cách tự lập như các bạn xung quanh. Với sự hỗ trợ và hướng dẫn thêm từ gia đình, trẻ có thể học các kỹ năng và có được sự tự tin cần thiết để bắt đầu tự làm nhiều việc hơn. Cách dạy con tự lập không hề khó, hãy cố gắng thật nhiều nhé các bậc phụ huynh. Chúng tôi mong rằng những kiến thức trên có thể giúp bạn phần nào đơn giản hơn trong việc buổi dạy con cái. Nếu có khó khăn trong quá trình thực hiện, các bạn có thể liên hệ với chúng tôi tại đây.
Để tìm hiểu thêm về các đồ chơi, giáo cụ STEAM cho bé, vui lòng liên hệ OhStem qua:
Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
Hotline: 08.6666.8168
Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam
