Nếu bạn đã và đang học ngôn ngữ lập trình nào đó nhưng cảm thấy chán nản. Nếu có lúc bạn đã muốn bỏ cuộc vì khó quá không thể học được. Có thể bạn đã học ngôn ngữ lập trình sai cách. Cách học ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả và lượng kiến thức mà chúng ta thu nhận được. Vậy làm sao để biết mình đang học sai cách? Cách học đúng là gì? Hôm nay chúng tôi sẽ bật mí cho bạn cách để học ngôn ngữ lập trình mang lại hiệu quả nhất. Hãy cùng xem hết bài viết nhé!
Mục lục
Chọn ngôn ngữ lập trình phù hợp bản thân của bạn
Lĩnh vực về lập trình mà bạn đang quan tâm là gì?
Trước khi bắt đầu học một ngôn ngữ lập trình, hãy bắt đầu bằng cách tự hỏi bản thân mình muốn đạt được điều gì khi học một ngôn ngữ lập trình. Điều này sẽ giúp bạn xác định loại ngôn ngữ lập trình bạn nên theo đuổi và nó sẽ hướng cho bạn một điểm khởi đầu tốt. Nếu bạn muốn bắt đầu làm quen với phát triển web, bạn sẽ có một bộ ngôn ngữ hoàn toàn khác và học lập trình máy tính sẽ là một ngôn ngữ hoàn toàn khác.Tất cả quyết định này sẽ ảnh hưởng sâu sắc đến hướng đi của bạn trong tương lai.
Bạn có thể bắt đầu với một ngôn ngữ “đơn giản”
Bất kể quyết định của bạn là gì, nhưng chúng tôi khuyên bạn nên bắt đầu làm quen với ngôn ngữ đơn giản nhất trước khi chuyển hướng sang những ngôn ngữ phức tạp hơn. Những ngôn ngữ này rất hiệu quả cho người mới bắt đầu làm quen với ngôn ngữ lập trình, các loại ngôn ngữ này dạy các khái niệm cơ bản và quy trình suy nghĩ có thể áp dụng cho hầu hết mọi ngôn ngữ trên thị trường hiện nay.
Hai ngôn ngữ phổ biến nhất cho người mới bắt đầu học là Python và Ruby. Đây là 2 ngôn ngữ phát triển web hướng đối tượng sử dụng cú pháp rất dễ học và hướng đối tượng. Những đặc điểm này thường được sử dụng trong nhiều ngôn ngữ lập trình cấp cao như C++, Java, PHP…
Đọc qua hướng dẫn cơ bản cho những ngôn ngữ lập trình
Nếu bạn vẫn không chắc mình nên bắt đầu học ngôn ngữ nào, hãy đọc qua một số đặc điểm của những ngôn ngữ mà mình đang muốn học:
- Python – Một ngôn ngữ dành cho người mới bắt đầu khá tuyệt vời và cũng rất mạnh mẽ. Được sử dụng cho rất nhiều ứng dụng lập trình web và trò chơi điện tử
- Java – Ngôn ngữ lập trình này được sử dụng trong một số loại chương trình, trò chơi và ứng dụng web cho đến phần mềm ATM.
- HTML – Một ứng dụng bắt đầu cần thiết cho bất kỳ nhà phát triển web nào. Nếu có khả năng xử lý HTML bạn sẽ dễ dàng chuyển sang những ngôn ngữ lập trình nâng cao khác.
- C – Một trong những ngôn ngữ cũ hơn, C vẫn là một công cụ mạnh mẽ và là cơ sở cho C ++, C# và Objective-C hiện đại hơn.
Học ngôn ngữ lập trình
Đầu tiên bạn nên tìm hiểu các kiến thức cơ bản của ngôn ngữ. Mặc dù bước này sẽ khác nhau tùy thuộc vào loại ngôn ngữ lập trình mà bạn chọn, nhưng nhìn chung tất cả các ngôn ngữ lập trình đều có các khái niệm cơ bản gần như giống nhau. Học và nắm vững những khái niệm này sớm sẽ giúp giải quyết vấn đề dễ dàng hơn và hiệu quả hơn. Dưới đây là một số khái niệm cốt lõi của nhiều ngôn ngữ phổ biến:
Biến: Phần để lưu trữ và đề cập đến việc thay đổi các phần dữ liệu. Các biến thường được xác định như “số nguyên”, “ký tự”…. Khi mã hoá hoặc lập trình, các biến thường có tên dễ nhận dạng với người đọc.
Câu lệnh điều kiện: Câu lệnh điều kiện được thực hiện dựa trên việc câu lệnh đó đúng hay không. Dạng thường gặp nhất của câu điều kiện là câu lệnh “If-Then”. Nếu câu lệnh là đúng (ví dụ: x = 5) thì một hành động sẽ xảy ra. Nếu câu lệnh sai (ví dụ: x! = 5), thì hành động khác sẽ xảy ra.
Đầu vào dữ liệu – Đây là một khái niệm được sử dụng rộng rãi trong hầu hết mọi ngôn ngữ lập trình. Nó liên quan đến việc nhập thông tin mà người dùng muốn được xử lý được lưu trữ. Đầu vào được liên kết chặt chẽ với đầu ra, là kết quả được trả lại cho người dùng sau khi dữ liệu đã được xử lý, có thể là kết quả được hiển thị trên màn hình hoặc được phân phối trong một tệp.
>> Tham khảo thêm: Coding là gì? Những điều bạn cần lưu ý trước khi học coding
Phương pháp học ngôn ngữ lập trình hiệu quả nhất
Nắm vững những kiến thức cơ bản nhất
Khi mới bắt đầu học lập trình, chương trình đầu tiên được dạy cho bất kỳ ngôn ngữ nào là chương trình “Hello World”. Đây là một chương trình rất đơn giản hiển thị dòng chữ “Hello, World” trên màn hình. Chương trình này giới thiệu cho người mới bắt đầu học lập trình về những cú pháp để tạo một chương trình cơ bản, cách chúng hoạt động, cũng như cách xử lý kết quả hiển thị. Bạn có thể thay đổi nội dung văn bản để có thể tìm hiểu cách chương trình xử lý dữ liệu cơ bản.
Tìm hiểu thêm về ngôn ngữ mình học trên các trang mạng trực tuyến
Ở trên Internet có vô vàn các ví dụ mã trực tuyến cho hầu hết mọi ngôn ngữ lập trình. Bạn có thể sử dụng các tài liệu trực tuyến này để xem xét các khía cạnh khác nhau của ngôn ngữ, chúng hoạt động như thế nào, tương tác với nhau như thế nào.
Thử nghiệm với những thay đổi
Thực hiện các thay đổi đối với các chương trình mẫu của bạn và sau đó kiểm tra kết quả. Bằng cách thử nghiệm, bạn có thể học hiệu quả và nhanh hơn nhiều so với việc đọc một cuốn sách hoặc hướng dẫn. Đừng sợ việc thay đổi sẽ phá vỡ chương trình của bạn. Học cách sửa lỗi là một phần quan trọng của bất kỳ khóa học lập trình nào, vì công nghệ hầu như không bao giờ hoạt động tốt ngay trong lần đầu tiên.
Bắt đầu thực hành gỡ lỗi
Khi bạn đang lập trình, bạn luôn gặp lỗi. Đó có thể là những lỗi vô hại hoặc cũng có thể là những lỗi lớn khiến chương trình không thể biên dịch hoặc chạy. Tìm kiếm, kiên nhẫn và sửa đổi là một quá trình chính trong khi học ngôn ngữ lập trình, vì vậy ngay từ bây giờ, bạn hãy làm quen với việc này sớm.
Khi bạn thử nghiệm với việc thay đổi các chương trình cơ bản, bạn sẽ gặp phải những thứ không hoạt động. Tìm ra một cách tiếp cận khác là một trong những kỹ năng quý giá nhất mà bạn có thể có với tư cách là một lập trình viên.
Thực hành thường xuyên để học ngôn ngữ lập trình hiệu quả nhất
Học mã hóa hàng ngày
Để thành thạo với một ngôn ngữ lập trình cần rất nhiều thời gian. Ngay cả một ngôn ngữ được xem là đơn giản như Python, bạn có thể chỉ mất 1 đến 2 ngày để hiểu được những cú pháp cơ bản, nhưng cũng cần rất nhiều thời gian để trở nên thực sự thành thạo. Giống như bất kỳ kỹ năng nào khác, việc thực hành thường xuyên chính là chìa khóa để bạn có thể học tốt một ngôn ngữ lập trình trình. Hãy gắng dành thời gian mỗi ngày để viết mã, học lập trình, ngay cả khi nó chỉ kéo dài một giờ giữa giờ làm việc và bữa tối.
>> Trẻ học lập trình hàng ngày cùng với xBot – Robot giáo dục STEM
Nói chuyện với những người có chuyên môn và đọc chương trình của họ
Có rất nhiều cộng đồng dành riêng cho các ngôn ngữ lập trình cụ thể. Việc tham gia vào một cộng đồng có thể giúp cải thiện việc học tập của bạn. Bạn sẽ có quyền truy cập vào nhiều nguồn tài liệu và trau dồi thêm nhiều mẹo bổ ích có thể hỗ trợ bạn trong quá trình học tập của mình. Đọc mã của các lập trình viên khác có thể tạo ra nhiều cảm hứng học tập cho bạn. Việc này còn giúp bạn nắm bắt các khái niệm mà bạn chưa nắm vững.
Mở rộng kiến thức của bạn
Tham gia một vài khóa đào tạo
Nhiều trường đại học, cao đẳng, tổ chức và trung tâm cộng đồng cung cấp các lớp học lập trình và hội thảo mà bạn có thể tham dự mà không cần phải ghi danh. Các khóa học lập trình trực tuyến ngày nay cũng đang rất phát triển và nhận được nhiều phản hồi tích cực từ học viên. Những điều này tạo rất nhiều cơ hội cho các lập trình viên mới, vì bạn có thể nhận được sự trợ giúp thực tế từ một lập trình viên có kinh nghiệm, cũng như kết nối với các lập trình viên địa phương khác.
Mua hoặc mượn một cuốn sách
Có vô vàn cuốn sách mang đến hướng dẫn chi tiết cho mọi ngôn ngữ lập trình. Mặc dù kiến thức của bạn không hoàn toàn đến từ một cuốn sách, nhưng chúng mang lại những tài liệu tham khảo tuyệt vời và thường chứa rất nhiều ví dụ điển hình.
>> Bài viết tham khảo: Lập trình Python từ Zero đến Hero
Nghiên cứu toán học và logic
Hầu hết việc học ngôn ngữ lập trình đều liên quan đến số học cơ bản. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn đang phát triển các chương trình phức tạp nặng về thuật toán. Đối với hầu hết các ngôn ngữ lập trình, bạn không cần phải tìm hiểu nhiều về các phép toán nâng cao. Nhưng việc nghiên cứu logic, đặc biệt là logic máy tính, có thể giúp bạn tìm ra được phương pháp tốt nhất để tiếp cận giải quyết vấn đề phức tạp cho các chương trình nâng cao.
Không bao giờ ngừng lập trình
Có một lý thuyết phổ biến rằng để trở thành một chuyên gia cần ít nhất 10.000 giờ thực hành. Đừng mong đợi rằng bạn có thể biết hết mọi thứ chỉ trong một sớm một chiều. Mọi sự thành công đều đến từ việc bạn có tập trung và muốn học hỏi hàng ngày hay không.
Tìm hiểu thêm về những ngôn ngữ lập trình khác
Nhiều lập trình viên thành công chia sẻ rằng họ luôn tìm hiểu thêm về nhiều ngôn ngữ khác. Ngôn ngữ thứ hai hoặc thứ ba của họ thường bổ sung kiến thức cho ngôn ngữ đầu tiên mà họ đang học. Khi bạn đã nắm rõ và thông thạo ngôn ngữ lập trình đầu tiên của mình, có thể đã đến lúc bắt đầu học một chương trình mới. Bạn có thể sẽ thấy rằng việc học ngôn ngữ lập trình thứ 2 diễn ra nhanh hơn nhiều và đơn giản hơn nhiều so với ngôn ngữ đầu tiên.
Áp dụng kỹ năng trong quá trình học ngôn ngữ lập trình vào công việc
- Làm một số công việc tự do. Có một thị trường làm việc tự do rất lớn cho các lập trình viên , đặc biệt là các nhà phát triển ứng dụng di động. Hãy tham gia vào một vài dự án nhỏ để có thêm kinh nghiệm về cách hoạt động của lập trình thương mại.
- Phát triển phần mềm miễn phí hoặc các trang web của riêng bạn: Nếu bạn có kỹ năng và sự quyết tâm, bạn có thể tự phát triển phần mềm và phát hành phần mềm, thông qua trang web của riêng bạn để kiếm tiền.
- Phần mềm miễn phí: Nhà phát triển không nhận được bất kỳ khoản tiền nào từ việc phát triển phần mềm, nhưng đó là một cách tuyệt vời để xây dựng sự công nhận tên tuổi và thể hiện bản thân trong cộng đồng
Tóm tắt lại
Việc học ngôn ngữ lập trình không hề đơn giản, người học lập trình cần phải luôn kiên trì và cố gắng mỗi ngày. “Không có áp lực thì không có kim cương” mọi khó khăn và sự cố gắng đều được đền đáp một cách xứng đáng. Chúng tôi tin rằng dù bạn là ai, chỉ cần bạn tự tin, nỗ lực và ham học hỏi, bạn cũng đều là những người thành công không những trong lĩnh vực lập trình và còn trong cuộc sống!
Để tìm hiểu thêm về các đồ chơi, giáo cụ STEAM cho bé, vui lòng liên hệ OhStem qua:
Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
Hotline: 08.6666.8168
Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam