Giao tiếp hiệu quả có thể được coi là một kỹ năng sống cần thiết trong thế kỷ 21. Dạy trẻ kỹ năng giao tiếp hiệu chính chính là trang bị cho bé hành trang để có được chất lượng cuộc sống tốt hơn.
Các bậc cha mẹ và các nhà hoạt động trong trường học nên nhận ra tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp trong giai đoạn phát triển của trẻ em và bắt đầu dạy trẻ kỹ năng giao tiếp cơ bản trong thời thơ ấu, đồng thời tiếp tục trau dồi các kỹ năng khi các bé lớn lên. Trẻ em sẽ học các kỹ năng giao tiếp tốt hơn với sự hướng dẫn của cha mẹ và giáo viên nhà trường. Sau đây, có một số mẹo mà OhStem muốn gợi ý để dạy trẻ kỹ năng giao tiếp hiệu quả.
Mục lục
Thế nào là kỹ năng giao tiếp?
Kỹ năng giao tiếp, có thể được mô tả là khả năng thể hiện bản thân một cách rõ ràng và tự tin trong mọi khía cạnh và lĩnh vực của cuộc sống. Giao tiếp là để chuyển thông tin cho người khác và nhận lại thông tin người khác chuyển cho mình. Kỹ năng giao tiếp tốt có thể sẽ đảm bảo sự thấu hiểu giữa các cá nhân tốt hơn, giảm bớt xung đột và tạo ra bầu không khí hài hòa trong nhiều tình huống. Ngược lại, kỹ năng giao tiếp kém có thể dẫn đến sự hiểu lầm, thất vọng và xung đột giữa mọi người.
Giao tiếp cho trẻ em là gì?
Trẻ em bắt đầu giao tiếp khá sớm, ngay từ lúc được sinh ra trên thế giới này, nó được thể hiện bằng tiếng khóc, tiếng cười… Khi lớn lên, trẻ em phải học cách nói chuyện để đi sâu vào xã hội loài người, truyền đạt ý tưởng của mình cho người khác và hiểu những thông tin mà người khác muốn chuyển cho mình.
Thông thường, ở con người có 3 hình thức giao tiếp chính: bằng lời nói, không lời (không có lời nói nhưng cử chỉ) và hình ảnh. Chúng bao gồm nhiều kỹ năng khác như nghe, nói, quan sát và cảm thông. Do đó, không dễ để trở thành một người giao tiếp tốt. Đó là lý do tại sao cha mẹ và giáo viên nhà trường nên can thiệp để phát triển kỹ năng giao tiếp ở trẻ. Dạy trẻ kỹ năng giao tiếp hiệu quả ngay từ khi còn nhỏ, bạn đang trang bị ngay cho trẻ một bộ kỹ năng quan trọng để xây dựng một tương lai thành công.
>> Tìm hiểu thêm: Các phương pháp giáo dục sớm ba mẹ nên biết
Tại sao Kỹ năng giao tiếp lại quan trọng trong sự phát triển của trẻ?
Người ta nói rằng có kỹ năng giao tiếp tốt sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho con người trong nhiều khía cạnh khác nhau của cuộc sống, trong cả khía cạnh cá nhân và nghề nghiệp. Kỹ năng giao tiếp có thể mất cả đời để thành thạo và điều cần thiết là cha mẹ nên bắt đầu dạy con cách giao tiếp tốt ngay từ sớm để các bé có khả năng tiếp nhận và truyền tải thông tin một cách hiệu quả.
Có nhiều lý do giải thích tại sao các kỹ năng giao tiếp ngày càng trở nên quan trọng mà trẻ em cần phải thành thạo trong những năm gần đây:
Với kỹ năng giao tiếp hiệu quả, trẻ sẽ có thể thể hiện bản thân một cách rõ ràng để truyền đạt ý tưởng của mình cho người khác và được người khác hiểu. Điều cần thiết nữa là trẻ phải học cách giao tiếp không chỉ hiệu quả mà còn lịch sự để trẻ biết cách tôn trọng người khác và sẽ được người khác tôn trọng.
Kỹ năng giao tiếp có thể kích thích các kỹ năng quan trọng khác phát triển như nghe, nói, quan sát và trình tự – đây đều là bộ kỹ năng tổng hợp quan trọng trong giai đoạn phát triển của trẻ. Một đứa trẻ có thể giao tiếp bằng lời nói một cách đúng đắn dường như cũng có khả năng tạo ra những giao tiếp bằng văn bản cực kỳ hiệu quả, điều này có thể giúp bé rất nhiều trong học tập.
Kỹ năng giao tiếp có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc cuộc sống của con bạn khi các bé phải xây dựng mối quan hệ xã hội với những người khác trong thế giới rộng lớn này. Với các kỹ năng giao tiếp tuyệt vời, trẻ có thể dễ dàng kết bạn, kết nối với các bạn đồng lứa, duy trì mối quan hệ và giải quyết xung đột một cách tốt nhất.
Trẻ em được trang bị kỹ năng giao tiếp tốt có thể cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ vấn đề và bày tỏ cảm xúc của mình. Do đó, nhà trường và giáo viên có thể giúp đỡ họ kịp thời để họ vượt qua khó khăn, cải thiện sức khỏe tâm thần, khắc phục các rối loạn hành vi của họ như trầm cảm, thu mình trong xã hội, tự ti.
Các kỹ năng giao tiếp cơ bản cho trẻ em là gì?
Những loại kỹ năng giao tiếp nào mà trẻ em nên nắm vững? Như đã nói ở trên, con người có 3 hình thức giao tiếp chính bao gồm ngôn từ (có lời nói), phi ngôn ngữ (không có lời nói mà có cử chỉ) và hình ảnh. Điều thú vị là trẻ em được kỳ vọng sẽ thành thạo cả 3 loại kỹ năng giao tiếp này vì chúng đều quan trọng như nhau đối với trẻ trong suốt cuộc đời.
Giao tiếp bằng lời nói
Thứ nhất, giao tiếp bằng lời luôn được yêu cầu cao vì chúng ta phải nói chuyện phù hợp với người khác để truyền tải nội dung của bài nói, điều chỉnh ngôn ngữ của chúng ta cho phù hợp với người nghe và để làm việc tốt trong một nhóm. Điều quan trọng là trẻ em cần học cách nói đúng và rõ ràng để thành công trong cuộc sống. Trong tương lai, khả năng giao tiếp với nhà tuyển dụng, đồng nghiệp và đối tác kinh doanh là rất quan trọng, bất kể con bạn làm việc ở công ty hay nghề nghiệp nào.
Giao tiếp bằng cử chỉ
Thứ hai, các cử chỉ phi ngôn ngữ cũng rất quan trọng mà trẻ cần nắm bắt để trở thành người giao tiếp tốt. Trẻ em nên được dạy để duy trì giao tiếp bằng mắt khi nói chuyện với người mà bé đang trò chuyện để thể hiện rằng mình quan tâm đến cuộc trò chuyện và tôn trọng đối phương.
Ngoài ra, thể hiện một số ngôn ngữ cơ thể trong khi nói chuyện có thể là một cách hay để diễn đạt ý tưởng tốt hơn. Trẻ em phải biết sử dụng một số ngôn ngữ cơ thể để làm cho bài nói của mình trở nên hấp dẫn và sinh động hơn như sử dụng nét mặt, cử chỉ tay, mỉm cười và gật đầu.
Giao tiếp qua hình ảnh, văn bản
Thứ ba, kỹ năng giao tiếp bằng hình ảnh liên quan rất nhiều đến việc sử dụng các phương tiện trực quan có thể đọc hoặc xem để truyền đạt ý tưởng và thông tin. Cụ thể hơn, trẻ em được kỳ vọng sẽ phát triển các kỹ năng giao tiếp bằng cách học viết rõ ràng và ngắn gọn, vẽ biểu đồ, bản đồ, sách, áp phích, thiết kế bao bì,…
>> Đồ chơi hữu ích cho trẻ: xBot – Robot lập trình STEM
Dạy trẻ kỹ năng giao tiếp sao cho hiệu quả?
Giống như bất kỳ kỹ năng nào khác, OhStem Education tin rằng kỹ năng giao tiếp có thể được bồi dưỡng và rèn luyện bằng thực hành. Làm thế nào để rèn luyện kỹ năng giao tiếp cho trẻ? OhStem xin giới thiệu một số lời khuyên hữu ích về cách phát triển kỹ năng giao tiếp của trẻ như sau:
Nói chuyện với con bạn thường xuyên hơn
Trẻ em có thể học được nhiều điều bằng cách bắt chước cha mẹ và nếu cha mẹ nói chuyện với con cái của họ một cách thường xuyên, trẻ có thể có cơ hội lớn hơn để phát triển các kỹ năng giao tiếp của mình. Mục đích cuối cùng là làm cho con bạn cảm thấy thoải mái để bắt đầu và tiếp tục cuộc trò chuyện với bạn. Điều quan trọng là cha mẹ và giáo viên nhà trường khuyến khích trẻ tham gia vào cuộc trò chuyện càng nhiều càng tốt, kiên nhẫn lắng nghe trẻ và hỏi trẻ những câu hỏi liên quan.
Sau khi trẻ tham gia vào cuộc nói chuyện, trẻ có thể cảm thấy thoải mái hơn khi chia sẻ thông tin và ý tưởng. Có rất nhiều dịp để trò chuyện với con bạn, chẳng hạn như khi cả nhà ăn cơm gia đình, đi dạo trong công viên, chở con về nhà sau giờ học hoặc khi cả nhà cùng xem TV. Hãy nhớ tìm chủ đề liên quan mà con bạn quan tâm để bé cởi mở bày tỏ suy nghĩ của bản thân với bạn dễ dàng hơn và từ đó thúc đẩy chúng trao đổi thông tin có ý nghĩa với những người khác. Nên nhớ, để trẻ nói tốt, cha mẹ cần chú ý nói đúng phát âm, đúng ngữ pháp, đúng tốc độ. Bằng cách đó, trẻ có thể học cách nói phù hợp từ cha mẹ.
Kể chuyện với con – Phương pháp dạy trẻ kỹ năng giao tiếp hiệu quả
Cha mẹ có thể chia sẻ những việc con làm, gặp phải trong ngày và hỏi han con cái của bạn để biến nó trở thành thói quen hàng ngày. Nếu cha mẹ và con cái đã quen với việc kể những câu chuyện của mình với nhau, thì việc giao tiếp có thể dễ dàng hơn khi có vấn đề lớn phát sinh. Trong cuộc trò chuyện, cha mẹ cũng có thể dạy con từ mới và sửa lỗi ngữ pháp, cũng như hướng dẫn con sử dụng những cụm từ thú vị.
Cha mẹ cũng có thể chơi trò chơi kể chuyện với trẻ bằng cách cung cấp cho trẻ những bức tranh đầy màu sắc. Bạn có thể yêu cầu bạn nhỏ sắp xếp các bức tranh theo một trình tự hợp lý và tạo ra một câu chuyện từ đó. Đừng quên tham gia vào những câu chuyện bằng cách đặt một số câu hỏi như “Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?”, “Thật tuyệt vời! Làm thế nào mà điều đó xảy ra? ”
Dạy trẻ về các cử chỉ của cơ thể
Khi giao tiếp với con bạn, tốt hơn hết là cha mẹ nên duy trì giao tiếp bằng mắt với trẻ bằng cách ngồi xuống và nhìn thẳng vào mắt trẻ. Đó là một cách để khiến trẻ cảm thấy thoải mái và thể hiện sự tôn trọng cao của bạn đối với con mình.
Đôi khi, những đứa trẻ gặp khó khăn trong giao tiếp có thể khó hiểu về các tín hiệu phi ngôn ngữ, còn được gọi là ngôn ngữ cơ thể. Cha mẹ có thể chỉ cho trẻ cách thực hành ngôn ngữ cơ thể và giải thích ý nghĩa của ngôn ngữ cơ thể cho trẻ. Ví dụ, bạn có thể nói với trẻ: “Mẹ khoanh tay vì con hơi tức giận” hoặc “Khi con đảo mắt nhìn mẹ, mẹ cảm thấy không được tôn trọng”. Làm như vậy, trẻ có thể phát triển kỹ năng giao tiếp của mình tốt hơn và nhanh hơn rất nhiều.
>> Xem thêm: 10+ kỹ năng sống cho trẻ ba mẹ nên dạy từ sớm
Tổng kết
Khả năng giao tiếp hiệu quả là một kỹ năng quan trọng đối với trẻ em và OhStem Education tin rằng sẽ có rất nhiều phương pháp hữu ích để bồi dưỡng kỹ năng giao tiếp ở trẻ em. Dạy trẻ kỹ năng giao tiếp chưa bao giờ là muộn, hãy bắt đầu rèn luyện cho các bé các kỹ năng cần thiết ngay từ hôm nay, để các bé có một hành trang vững chắc trong tương lai!
Để tìm hiểu thêm về các đồ chơi, giáo cụ STEAM cho bé, vui lòng liên hệ OhStem qua:
- Fanpage: https://www.facebook.com/ohstem.aitt
- Hotline: 08.6666.8168
- Youtube: https://www.youtube.com/c/ohstem
OhStem Education – Đơn vị cung cấp công cụ và giải pháp giáo dục STEAM cho mọi lứa tuổi tại Việt Nam
